نمونه دادخواست مطالبه اجرت المثل اموال منقول

اگر مال منقول شما مثل ماشین یا ابزار، بدون اجازه دست کسی باشه و داره ازش استفاده می کنه، می تونید اجرت المثل ایام تصرفش رو مطالبه کنید. برای این کار باید یه دادخواست حقوقی تنظیم کنید و با ارائه مدارک لازم، خواسته خودتون رو به دادگاه بگید.

شاید براتون پیش اومده باشه که ماشینتون رو دوستتون قرض گرفته و بعد از مدتی که قرار بوده پس بده، این کار رو نکرده و همچنان داره ازش استفاده می کنه. یا مثلاً ابزارآلات کارگاهیتون دست یه نفر دیگه مونده و شما نتونستید از منافع اون ها استفاده کنید. خب، اینجا داستان اجرت المثل اموال منقول مطرح میشه. در اینجور مواقع، حق با شماست که از کسی که بدون اجازه یا بعد از اتمام اجازه، از مال شما استفاده کرده، مطالبه اجرت المثل کنید. اما چطوری؟ کدوم دادگاه؟ با چه مدارکی؟ اینجاست که خیلیا گیج میشن و نمی دونن از کجا باید شروع کنن.

توی این راهنمای جامع و کاملاً کاربردی، می خوایم قدم به قدم شما رو با تمام زیر و بم مطالبه اجرت المثل اموال منقول آشنا کنیم. از تعریف دقیق حقوقی و تفاوتش با اموال غیرمنقول گرفته تا شرایط مطالبه، نحوه محاسبه، مرجع صالح رسیدگی و مهم تر از همه، یه نمونه دادخواست عملی و قابل استفاده. پس اگه دنبال حق و حقوقتون توی این زمینه هستید، حتماً تا آخر این مقاله همراه ما باشید که نکات کلیدی و کاربردی زیادی انتظارتون رو می کشه.

اجرت المثل اموال منقول؛ یعنی چی اصلا؟

اجرت المثل (با کسره میم و فتح لام) توی علم حقوق به مبلغی میگن که باید بابت استفاده از مال یه نفر دیگه، بدون اینکه قراردادی (مثلاً اجاره نامه) بینتون باشه، به مالک پرداخت بشه. فرض کنید شما یه وسیله ای دارید که میشه ازش پول درآورد یا خدمتی گرفت، مثل یه ماشین باربری یا یه دستگاه جوشکاری. اگه یکی دیگه بدون اجازه شما یا بعد از اینکه اجازه اش تموم شده، از این وسیله استفاده کنه و شما نتونید از منافعش بهره مند بشید، اون فرد باید به شما خسارت بده. این خسارت همون اجرت المثل ایام تصرفه.

حالا اجرت المثل دقیقاً فرقش با اجرت المسمی چیه؟ اجرت المسمی یعنی اون مبلغی که توی یه قرارداد مشخص و از قبل تعیین شده، مثلاً توی اجاره نامه، به عنوان اجاره بها یا حق استفاده تعیین میشه. اما اجرت المثل نه. اینجا قراردادی نبوده یا اعتبارش تموم شده. برای همین، مبلغ رو بر اساس عرف و نظر کارشناس تعیین می کنن. یعنی کارشناس نگاه می کنه که اگه این مال رو اجاره می دادن، توی اون مدت چقدر اجاره بها نصیب مالک می شد. این مفهوم استیفای منفعت رو هم نشون میده؛ یعنی یه نفر از منفعت مال شما بهره برده، حالا با اجازه یا بدون اجازه. طبق ماده ۳۳۷ قانون مدنی، هرگاه کسی بر حسب اذن صریح یا ضمنی از مال غیر منتفع شود و عین مال باقی باشد، صاحب مال مستحق اجرت المثل خواهد بود مگر اینکه معلوم شود اذن برای مجانی بوده است. البته اگه بدون اذن باشه، قضیه فرق می کنه و جنبه خسارت هم پیدا می کنه.

اموال منقول و غیرمنقول؛ تفاوت اصلی کجاست؟

خیلی ها وقتی صحبت از اجرت المثل میشه، ناخودآگاه یاد خونه و زمین می افتن، یعنی اموال غیرمنقول. اما قضیه برای اموال منقول (مثل ماشین، پول، سهام، ابزار و…) هم وجود داره و اتفاقاً نکات خاص خودشو داره که باید بهش دقت کنیم. فرق اصلی این دو تا در چیه؟

خب، «مال غیرمنقول» همون چیزیه که نمی تونیم جابه جاش کنیم یا اگه جابه جا کنیم، به خودش یا جاش آسیب می رسه، مثل زمین، خونه، درخت و… . اما «مال منقول» دقیقاً برعکسشه؛ یعنی میشه از جایی به جای دیگه بردش بدون اینکه به خودش یا جاش آسیبی برسه. مثل خودرو، موتورسیکلت، انواع ماشین آلات و دستگاه ها، طلا و جواهر، پول نقد، سهام و اوراق بهادار، لوازم خانگی و حتی حیوانات.

حالا این تفاوت تو اجرت المثل چه اثری داره؟ توی اموال غیرمنقول، مرجع رسیدگی کننده معمولاً دادگاهی هست که ملک اونجا واقع شده (دادگاه محل وقوع ملک). اما برای اموال منقول، معمولاً دادگاه محل اقامت خوانده (کسی که مال شما دستشه) صلاحیت رسیدگی داره. این نکته خیلی مهمه و نباید فراموشش کنید. ضمن اینکه نحوه استیفای منفعت و عواملی که روی محاسبه اجرت المثل تاثیر می گذارن هم بین این دو نوع مال فرق می کنه. مثلاً استهلاک یه ماشین یا افت ارزش یه سهام، با فرسودگی یه خونه یا افت قیمت یه زمین، تفاوت داره.

چه زمانی میشه اجرت المثل اموال منقول رو مطالبه کرد؟ (شرایط اصلی)

اینطور نیست که هر وقت مال منقول شما دست کسی بود، بشه سریع رفت و مطالبه اجرت المثل کرد. قضیه یه سری شرایط داره که باید حتماً وجود داشته باشن تا بتونید به حقتون برسید. اگه یکی از این شرایط نباشه، ممکنه دادخواستتون رد بشه. پس حواستون رو خوب جمع کنید:

1. مالکیت شما بر مال منقول: اولین و مهم ترین شرط اینه که شما باید مالک اون مال منقول باشید. یعنی سندی، فاکتوری، مدرکی داشته باشید که ثابت کنه صاحب اون وسیله، خودرو، پول یا هر چیز دیگه ای شما هستید. بدون اثبات مالکیت، اصلاً دعوایی شکل نمی گیره.
2. تصرف یا استیفای منفعت خوانده بدون اذن مالک: خب، معلومه که اگه کسی با اجازه شما از مال منقولتون استفاده کنه، دیگه اجرت المثل معنی نداره. اینجا باید تصرف یا استفاده از مال شما، بدون اجازه صریح یا ضمنی شما باشه. یعنی یا اصلاً بهش اجازه نداده بودید، یا اجازه ای که داده بودید تموم شده و اون همچنان داره استفاده می کنه.
3. قابلیت بهره برداری و منفعت دهی مال منقول: اگه مال شما یه چیزی باشه که اصلاً نمیشه ازش منفعتی برد، مثلاً یه ماشین کاملاً اسقاطی که هیچ جوره روشن نمیشه یا یه ابزار کاملاً شکسته و غیرقابل استفاده، دیگه نمی تونید بابتش اجرت المثل مطالبه کنید. مال باید قابلیت انتفاع داشته باشه.
4. عدم وجود قرارداد قبلی: اگه قبلاً برای استفاده از اون مال، یه قرارداد مشخص (مثل اجاره، عاریه، صلح و…) با طرف مقابل داشتید، دیگه اجرت المثل مطرح نیست و باید طبق همون قرارداد عمل کنید. اجرت المثل زمانی مطرح میشه که هیچ قراردادی در کار نبوده یا اعتبار قرارداد تموم شده.
5. عدم رضایت بعدی مالک: فرض کنید یکی بدون اجازه شما از مال منقولتون استفاده کرده، اما بعداً شما رضایت دادید و اعلام کردید که مشکلی با این موضوع ندارید. در این صورت هم دیگه مطالبه اجرت المثل معنی نداره. رضایت شما، چه قبل از تصرف و چه بعد از اون، حق مطالبه اجرت المثل رو از بین می بره.

یادتون باشه که برای موفقیت تو مطالبه اجرت المثل، باید تمام این شرایط رو با مدارک معتبر ثابت کنید. کافیه یکی از این ستون ها بلنگه، اون وقت به دردسر میفتید.

چه چیزایی میشه اجرت المثلش رو گرفت؟ (مصادیق اموال منقول)

اموال منقول خیلی وسیع هستن و تقریباً هر چیزی که بتونیم جابه جاش کنیم و جزء اموال غیرمنقول نباشه، در این دسته قرار می گیره. حالا ببینیم چه چیزایی توی این دسته بندی قرار می گیرن و میشه بابت استفاده غیرمجاز از اون ها، اجرت المثل مطالبه کرد:

• وسایل نقلیه: این مورد شاید از همه رایج تر باشه. اگه خودروی شما، موتورسیکلتتون، یا حتی کامیون و وانت شما بدون اجازه یا بعد از اتمام اذن، دست کسی باشه و اون شخص داره ازش استفاده می کنه (چه برای خودش، چه برای کار و بار)، شما حق مطالبه اجرت المثل رو دارید.
• ماشین آلات: هر نوع ماشین صنعتی، کشاورزی، ساختمانی یا حتی ماشین آلات کارگاهی کوچکتر که قابلیت بهره برداری و کسب منفعت دارن، توی این دسته قرار می گیرن. مثلاً یه دستگاه تراش، یه لودر، یا یه دستگاه بسته بندی.
• ابزارآلات: ابزارهای گران قیمت و تخصصی، چه صنعتی و چه کارگاهی، اگه بدون اجازه شما مورد استفاده قرار بگیرن، مشمول اجرت المثل میشن.
• وجه نقد و اوراق بهادار: این مورد کمی خاصه. اگه کسی پول نقد شما رو بدون اجازه تصرف کنه و ازش استفاده کنه، مثلاً برای خودش سودآوری کنه یا باهاش معامله کنه، اینجا هم میشه اجرت المثل مطالبه کرد. البته نحوه محاسبه اش کمی پیچیده تره و به نخصص کارشناس نیاز داره. همینطور برای سهام، اوراق قرضه یا سایر اوراق بهادار اگه کسی غیرمجاز ازش بهره مند بشه، میشه اجرت المثل گرفت.
• حیوانات: دام های پرورشی، اسب های مسابقه، یا حتی حیوانات مزرعه که قابلیت تولید و سودآوری دارن، اگه بدون اجازه مالک توسط دیگری تصرف و نگهداری بشن، اجرت المثل بهشون تعلق می گیره.
• سایر اموال شخصی: این لیست می تونه خیلی طولانی باشه. مثلاً لوازم خانگی گران قیمت (مثل وسایل صوتی و تصویری خاص)، طلا و جواهر (البته اگر قابلیت انتفاع غیر از نگهداری داشته باشه)، یا هر مال منقول ارزشمند دیگه ای که می تونه منفعت مادی داشته باشه.

نکته مهم اینجاست که برای همه این موارد، همون شرایطی که بالا گفتیم (مالکیت شما، تصرف بدون اذن و…) باید وجود داشته باشه تا بتونید به حقتون برسید.

اجرت المثل اموال منقول چطور محاسبه میشه؟ (نقش کارشناس)

حتماً این سوال براتون پیش اومده که خب، حالا چقدر باید مطالبه کنم؟ ۲۰ میلیون؟ ۱۰۰ میلیون؟ اینجاست که پای یه پای ثابت دادگاه ها، یعنی «کارشناس رسمی دادگستری»، به میون میاد. تعیین مبلغ اجرت المثل، یه کار کاملاً تخصصی هست و دست قاضی نیست که هر چقدر خواست تعیین کنه.

دادگاه، بعد از اینکه مطمئن شد شرایط لازم برای مطالبه اجرت المثل وجود داره، پرونده رو به یک «کارشناس رسمی دادگستری» ارجاع میده. حواستون باشه که این کارشناس باید تخصص لازم در امور مربوط به مال منقول مورد بحث رو داشته باشه. مثلاً اگه قضیه ماشینه، کارشناس حتماً باید تو زمینه خودرو تخصص داشته باشه.

حالا این کارشناس چی رو بررسی می کنه؟ یه سری عوامل روی میزان اجرت المثل تاثیر مستقیم دارن که کارشناس با در نظر گرفتن اونا، مبلغ رو تعیین می کنه:

• مدت زمان تصرف: هر چقدر مدت زمانی که مال شما بدون اجازه دست طرف مقابل بوده بیشتر باشه، طبیعتاً مبلغ اجرت المثل هم بالاتر میره.
• نوع مال منقول: آیا یه ماشین مدل بالاست یا یه موتور سیکلت قدیمی؟ آیا یه دستگاه صنعتی پیچیده است یا یه ابزار ساده؟ نوع مال و ارزش ذاتی اون خیلی مهمه.
• وضعیت مال: مال در چه وضعیتی بوده؟ نو بوده یا فرسوده؟ سالمه یا آسیب دیده؟ میزان استهلاک اون چقدره؟
• عرف بازار اجاره اون مال: مهم ترین بخش قضیه همینه. کارشناس بررسی می کنه که اگه شما این مال رو توی اون مدت زمان مشخص، به صورت قانونی اجاره می دادید، چقدر می تونستید اجاره بها بگیرید. این مبلغ رو از روی عرف بازار اجاره اون نوع مال در زمان و مکان مربوطه پیدا می کنه.
• استهلاک و هزینه های نگهداری (در صورت لزوم): گاهی اوقات، استفاده از مال منقول، باعث استهلاک یا نیاز به نگهداری میشه. کارشناس ممکنه این عوامل رو هم در نظر بگیره.

بعد از اینکه کارشناس نظرش رو داد، این نظریه به شما و طرف مقابل ابلاغ میشه. اگه به نظر کارشناس اعتراض دارید (که این هم حق شماست)، می تونید تو مهلت قانونی اعتراض کنید و پرونده رو به هیئت کارشناسی (که از چند نفر کارشناس تشکیل شده) ارجاع بدید. البته هر کدوم از این مراحل، خودش هزینه هایی داره که باید پرداخت بشه.

کجا باید دادخواست اجرت المثل اموال منقول رو مطرح کنیم؟ (مرجع صالح)

برای اینکه بدونیم کدوم دادگاه باید به دعوای مطالبه اجرت المثل اموال منقول رسیدگی کنه، باید به دو چیز توجه کنیم: اول، «نصاب مالی» یا همون مبلغ خواسته و دوم، «صلاحیت محلی» یا همون آدرس دادگاه.

صلاحیت ذاتی (بر اساس مبلغ خواسته):

1. شورای حل اختلاف: اگه مبلغی که شما بابت اجرت المثل مطالبه می کنید (همون مبلغ خواسته) تا سقف ۲۰ میلیون تومان باشه، باید دادخواستتون رو توی «شورای حل اختلاف» همون محل مطرح کنید.
2. دادگاه حقوقی: اما اگه مبلغ خواسته شما بیشتر از ۲۰ میلیون تومان باشه، مرجع صالح برای رسیدگی، «دادگاه حقوقی» هستش.

صلاحیت محلی (بر اساس آدرس):

اینجا یه نکته خیلی مهم وجود داره که فرق اساسی بین اموال منقول و غیرمنقول رو نشون میده و رقبا معمولاً بهش اشاره نمی کنن. در دعاوی مربوط به «اموال غیرمنقول» (مثل زمین و خونه)، دادگاهی که ملک اونجا قرار گرفته، صالحه (یعنی دادگاه محل وقوع ملک). ولی برای «اموال منقول»، قاعده فرق می کنه!

اصل بر اینه که دعوا باید توی دادگاهی مطرح بشه که «خوانده» (همون کسی که مال شما دستشه و ازش استفاده کرده) توی حوزه قضایی اونجا «اقامتگاه» (محل زندگی یا کار اصلی) داره. یعنی اگه طرف مقابل شما ساکن تهران هست و ماشین شما رو توی کرج استفاده کرده، شما باید دادخواستتون رو توی دادگاه های حقوقی یا شورای حل اختلاف تهران (بسته به مبلغ خواسته) مطرح کنید، نه کرج!

پس این نکته رو همیشه یادتون باشه: در دعوای مطالبه اجرت المثل اموال منقول، ملاک اصلی «محل اقامت خوانده» هست، نه جایی که مال شما تصرف شده یا مورد استفاده قرار گرفته.

چه مدارکی برای دادخواست اجرت المثل اموال منقول لازمه؟

همونطور که گفتیم، تو دادگاه هر حرفی رو باید با مدرک اثبات کرد. برای اینکه بتونید اجرت المثل اموال منقولتون رو بگیرید، باید یه سری مدارک رو جمع آوری و همراه دادخواستتون به دادگاه ارائه بدید:

۱. مدارک اثبات مالکیت شما بر مال منقول:

• سند مالکیت رسمی: اگه مال شما (مثلاً خودرو) سند رسمی داره، حتماً کپی برابر اصلش رو ارائه بدید.
• فاکتور خرید یا قولنامه معتبر: برای ابزارآلات، لوازم خانگی گران قیمت یا حتی ماشین آلات صنعتی، فاکتور خرید معتبر یا قولنامه دستی که بین شما و فروشنده بوده، می تونه مدرک خوبی باشه.
• استشهادیه محلی: اگه سند رسمی یا فاکتور ندارید، می تونید از همسایه ها، دوست و آشناها که از مالکیت شما بر اون مال باخبر هستن، شهادت بگیرید و یه استشهادیه تنظیم کنید.
• پرینت حساب بانکی: اگه موضوع، مطالبه اجرت المثل وجه نقد هست و می خواید ثابت کنید که پول متعلق به شما بوده، پرینت حساب بانکی می تونه کمک کننده باشه.
• اوراق سهام یا اسناد بهادار: برای سهام یا اوراق بهادار، گواهی یا اوراق مالکیت نشون دهنده حق شماست.

۲. مدارک اثبات تصرف یا استیفای منفعت توسط خوانده بدون اذن شما:

این بخش خیلی مهمه و باید حسابی براش دلیل و مدرک جمع کنید:

• استشهادیه: شهادت شهود مبنی بر اینکه خوانده بدون اجازه شما از مال استفاده کرده.
• اظهارنامه قضایی: اگه قبل از طرح دعوا، با ارسال اظهارنامه قضایی به طرف مقابل، خواستار پس دادن مال یا پرداخت اجرت المثل شده باشید، این خودش یه مدرک قویه.
• گزارش پلیس یا صورتجلسه: اگه برای موضوع، گزارش پلیس یا صورتجلسه ای تنظیم شده، حتماً ضمیمه کنید.
• پیامک، فیلم، عکس، فایل صوتی: هرگونه مدرک دیجیتالی که نشون بده طرف مقابل از مال شما استفاده کرده یا به مالکیت شما اذعان داشته، می تونه مدرک باشه. مثلاً عکس طرف با ماشین شما، یا پیامکی که توش گفته: آقا ماشینت دستمه و استفاده می کنم.
• معاینه و تحقیق محلی: در بعضی موارد، دادگاه ممکنه دستور معاینه محل یا تحقیق از مطلعین محلی رو بده.

۳. مدارک هویتی خواهان:

• کپی برابر اصل کارت ملی و شناسنامه شما.

۴. وکالت نامه:

• اگه وکیل گرفتید، وکالت نامه وکیل هم باید ضمیمه بشه.

جمع آوری دقیق و کامل این مدارک، شانس موفقیت شما رو تو دادگاه حسابی بالا می بره.

گام به گام تا مطالبه اجرت المثل اموال منقول (مراحل عملی)

مطالبه اجرت المثل اموال منقول مثل یه سفر می مونه که باید قدم به قدم و با برنامه جلو رفت. هر مرحله، اهمیت خودش رو داره و اگه درست انجام نشه، ممکنه به دردسر بیفتید:

1. جمع آوری و آماده سازی مدارک: اول از همه، تمام مدارکی که تو بخش قبل گفتیم (مدارک مالکیت، مدارک اثبات تصرف غیرمجاز و مدارک هویتی) رو جمع کنید و کپی برابر اصلشون رو تهیه کنید. اگه نیاز به استشهادیه هست، همین الان اقدام کنید.
2. تنظیم دقیق دادخواست: این مرحله یکی از حساس ترین قسمت هاست. باید یه دادخواست حقوقی دقیق و کامل تنظیم کنید. مشخصات خودتون (خواهان)، مشخصات خوانده، نوع مال منقول، تاریخ شروع تصرف، دلایل و مستنداتتون و مهم تر از همه، خواسته مشخصتون (مطالبه اجرت المثل ایام تصرف با جلب نظر کارشناس) باید به وضوح قید بشه. حتی اگه مبلغ اجرت المثل رو نمیدونید، بنویسید با جلب نظر کارشناس. یه نمونه از دادخواست رو پایین تر براتون آوردیم.
3. ثبت دادخواست در دفاتر خدمات قضایی: بعد از تنظیم دادخواست، باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید. اونجا دادخواستتون رو ثبت می کنن و یه شماره پیگیری بهتون میدن.
4. پرداخت هزینه های دادرسی و هزینه کارشناسی: موقع ثبت دادخواست، باید هزینه های دادرسی رو بر اساس مبلغ خواسته (اگه مبلغ مشخصی تعیین کردید) پرداخت کنید. اگه مبلغ رو به نظر کارشناس موکول کردید، بعداً با دستور دادگاه، باید هزینه کارشناسی رو هم واریز کنید.
5. پیگیری پرونده در دادگاه:
   • ابلاغ دادخواست: بعد از ثبت، دادخواست شما برای خوانده ابلاغ میشه تا اون هم از ماجرا باخبر بشه و فرصت دفاع داشته باشه.
   • جلسات رسیدگی: دادگاه جلسات رسیدگی رو تعیین می کنه. هم شما و هم خوانده باید توی این جلسات حاضر بشید و دفاعیاتتون رو مطرح کنید.
   • قرار کارشناسی: اگه مدارک کافی برای اثبات میزان اجرت المثل نباشه، دادگاه دستور ارجاع به کارشناسی رو صادر می کنه.
   • صدور رأی: بعد از بررسی همه شواهد، دفاعیات و نظر کارشناس (اگه کارشناس لازم باشه)، دادگاه رأی خودش رو صادر می کنه.
6. اجرای حکم: اگه رأی به نفع شما صادر بشه و قطعی بشه، می تونید از طریق اجرای احکام دادگستری برای اجرای حکم اقدام کنید. این ممکنه شامل توقیف اموال خوانده یا سایر اقدامات قانونی برای دریافت اجرت المثل باشه.

هر کدوم از این مراحل می تونه پیچیدگی های خاص خودش رو داشته باشه. برای همین، مشورت با یه وکیل متخصص می تونه راه رو براتون خیلی هموارتر کنه.

نمونه دادخواست مطالبه اجرت المثل اموال منقول (برای یک خودرو)

اینجا یه نمونه دادخواست عملی برای مطالبه اجرت المثل یک خودرو رو براتون آوردیم. می تونید با تغییر جزئیات، اون رو برای مال منقول خودتون هم استفاده کنید. یادتون باشه که مشخصات باید دقیق و کامل باشه.

به نام خدا

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی [نام شهرستان محل اقامت خوانده]

با سلام و احترام،

خواهان:

• نام و نام خانوادگی: [نام کامل خواهان]
• نام پدر: [نام پدر خواهان]
• شماره ملی: [شماره ملی خواهان]
• نشانی اقامتگاه: [نشانی دقیق و کامل خواهان (شهر، خیابان، کوچه، پلاک، کد پستی)]

خوانده:

• نام و نام خانوادگی: [نام کامل خوانده]
• نام پدر: [نام پدر خوانده]
• شماره ملی: [شماره ملی خوانده]
• نشانی اقامتگاه: [نشانی دقیق و کامل خوانده (شهر، خیابان، کوچه، پلاک، کد پستی)]

خواسته:

تقاضای صدور حکم بر محکومیت خوانده به پرداخت اجرت المثل ایام تصرف یک دستگاه خودروی سواری [نام خودرو، مثال: پراید] مدل [مدل ساخت، مثال: ۱۳۸۵] به شماره پلاک ایران [مثال: ۵۵ – ۱۲۳ ب ۴۵] و شماره موتور [شماره موتور] و شماره شاسی [شماره شاسی] از تاریخ [روز/ماه/سال شروع تصرف غیرمجاز] لغایت [روز/ماه/سال پایان تصرف یا تاریخ صدور و اجرای حکم] بر اساس نظریه کارشناس رسمی دادگستری، به انضمام کلیه خسارات دادرسی (شامل هزینه دادرسی، هزینه کارشناسی و حق الوکاله وکیل در صورت وجود).

دلایل و مستندات:

1. تصویر مصدق (برابر با اصل) سند مالکیت/برگ سبز خودرو (به نام خواهان)
2. تصویر مصدق (برابر با اصل) کارت ملی و شناسنامه خواهان
3. تصویر مصدق استشهادیه محلی/گزارش نیروی انتظامی/اظهارنامه قضایی شماره [شماره اظهارنامه] (در صورت وجود)
4. شهادت شهود (در صورت نیاز و دستور دادگاه)
5. معاینه و تحقیق محلی (در صورت نیاز و دستور دادگاه)
6. ارجاع امر به کارشناسی رسمی دادگستری

شرح دادخواست:

احتراماً به استحضار عالی می رساند، اینجانب [نام خواهان] به موجب سند مالکیت/برگ سبز پیوست، مالک قانونی یک دستگاه خودروی سواری [نام خودرو] مدل [مدل ساخت] به شماره پلاک [شماره پلاک] می باشم. متأسفانه خوانده محترم، آقای/خانم [نام خوانده]، از تاریخ [تاریخ شروع تصرف غیرمجاز] بدون هیچگونه اذن و اجازه از جانب اینجانب و بدون وجود قرارداد معتبری، اقدام به تصرف و استفاده از خودروی مذکور نموده و علی رغم مراجعات و تذکرات مکرر اینجانب (و/یا ارسال اظهارنامه قضایی به شماره [شماره اظهارنامه])، از استرداد خودرو و یا پرداخت اجرت المثل ایام تصرف خودداری می نماید. لازم به ذکر است که خودروی یادشده در تمام مدت مذکور در تصرف و استفاده خوانده بوده و اینجانب به عنوان مالک، از منافع آن محروم گشته ام.

نظر به اینکه تصرف و استفاده خوانده از مال منقول اینجانب بدون اذن و بدون وجود قرارداد بوده و قابلیت انتفاع از خودروی مذکور برای اینجانب سلب گردیده است، لذا مستنداً به ماده ۳۳۷ قانون مدنی و سایر قوانین و مقررات مربوطه، تقاضای رسیدگی و صدور حکم شایسته مبنی بر محکومیت خوانده به پرداخت اجرت المثل ایام تصرف خودروی موصوف از تاریخ [تاریخ شروع تصرف] تا تاریخ [تاریخ پایان تصرف یا زمان صدور و اجرای حکم]، با جلب نظر کارشناس رسمی دادگستری و همچنین جبران کلیه خسارات دادرسی از جمله هزینه دادرسی، هزینه کارشناسی و حق الوکاله وکیل (در صورت وجود)، مورد استدعاست.

با تشکر و تجدید احترام

نام و نام خانوادگی خواهان (یا وکیل)

امضاء

تاریخ:

نکات طلایی در دعاوی اجرت المثل اموال منقول

برای اینکه توی دعوای مطالبه اجرت المثل اموال منقول، پرونده تون محکم باشه و بتونید به بهترین شکل از حقتون دفاع کنید، یه سری نکات هست که اگه حواستون بهشون باشه، کارتون خیلی راحت تر میشه:

• طرح همزمان دعوای استرداد مال منقول با اجرت المثل: اگه مال منقول شما هنوز دست طرف مقابله و پسش نداده، می تونید همزمان با مطالبه اجرت المثل، دعوای «استرداد عین مال منقول» رو هم مطرح کنید. اینطوری با یه تیر دو نشون می زنید و پرونده تون سریع تر به نتیجه می رسه.
• اهمیت ارسال اظهارنامه قضایی قبل از طرح دعوا: قبل از اینکه دادخواست بدید، حتماً یه «اظهارنامه قضایی» برای طرف مقابل بفرستید. توی اظهارنامه، خواستار پس دادن مال و پرداخت اجرت المثل بشید. این کار چند تا فایده داره: اولاً، نشون میده که شما قبلاً هم تلاش کردید مشکل رو دوستانه حل کنید. ثانیاً، یه مدرک رسمی ایجاد می کنه که از یه تاریخ مشخص، شما رسماً مطالبه خودتون رو اعلام کردید و برای محاسبه اجرت المثل، تاریخ شروعش محکم تر میشه.
• لزوم اثبات مدت زمان دقیق تصرف: همونطور که گفتیم، مدت زمان تصرف روی مبلغ اجرت المثل خیلی تاثیر داره. پس باید بتونید با مدارک و شواهد معتبر، دقیقاً ثابت کنید که از چه تاریخی تا چه تاریخی مال شما دست طرف مقابل بوده. هرچی این مدت دقیق تر باشه، کار کارشناس هم راحت تر میشه.
• چگونگی اثبات انتفاع خوانده از مال: گاهی ممکنه طرف مقابل بگه که من از مال شما استفاده نکردم. اینجا شما باید ثابت کنید که اون شخص از مال شما بهره برداری کرده یا حداقل قابلیت بهره برداری وجود داشته. شهادت شهود، عکس، فیلم و… می تونن تو این بخش کمک بزرگی باشن.
• نقش و اهمیت مشاوره با وکیل متخصص: دعاوی حقوقی، مخصوصاً اونایی که جنبه مالی دارن، پیچیدگی های خودشون رو دارن. یه وکیل متخصص تو زمینه اموال منقول و اجرت المثل، می تونه بهترین راهنمایی ها رو بهتون بده، توی جمع آوری مدارک کمک کنه، دادخواست رو به بهترین شکل تنظیم کنه و توی دادگاه از حقتون دفاع کنه. این کار جلوی خیلی از اشتباهات و ضررهای احتمالی رو می گیره.
• امکان مطالبه خسارت وارده به مال منقول علاوه بر اجرت المثل: اگه در اثر استفاده غیرمجاز طرف مقابل، مال منقول شما آسیب دیده یا دچار کاهش ارزش شده، می تونید علاوه بر مطالبه اجرت المثل، «خسارت وارده به عین مال» رو هم مطالبه کنید. این دو تا از هم جدا هستن و می تونن همزمان پیگیری بشن. باز هم کارشناس رسمی دادگستری نقش کلیدی تو تعیین میزان خسارت داره.

مطالعه و آگاهی از این نکات، درست مثل نقشه ایه که شما رو تو مسیر پر پیچ و خم دادگاه ها راهنمایی می کنه و بهتون کمک می کنه تا با چشم باز و قدم های محکم، به حقتون برسید.

حرف آخر

مطالبه اجرت المثل اموال منقول، شاید در نگاه اول یه موضوع حقوقی خشک و پیچیده به نظر بیاد، اما همونطور که با هم دیدیم، با آگاهی از قوانین و مراحلش، میشه به راحتی از حق خودمون دفاع کنیم. یادمون باشه که چه ماشینمون بدون اجازه دست کسی باشه، چه ابزار کارمون، یا حتی پول نقد و سهاممون، قانون پشت ماست تا منافع از دست رفته رو جبران کنیم.

نکات کلیدی این بود که باید مالکیت خودتون رو اثبات کنید، مطمئن بشید که تصرف بدون اجازه و قرارداد بوده، مال قابلیت منفعت دهی داشته، و از همه مهم تر، برای اجرت المثل اموال منقول، دادگاه صالح، «دادگاه محل اقامت خوانده» هست. نقش کارشناس رسمی دادگستری رو هم دست کم نگیرید، چون اون هست که با بررسی دقیق، مبلغ واقعی اجرت المثل رو تعیین می کنه.

در نهایت، همیشه یادتون باشه که پیگیری دقیق و جمع آوری کامل مدارک، برگ برنده شما توی این دعواست. اگه احساس می کنید این راه پیچیده است یا سوالات بیشتری تو ذهنتون دارید، هیچ وقت از مشورت با یه وکیل متخصص غافل نشید. حق گرفتنیه، پس با آگاهی و اطمینان خاطر، برای احقاق حقوق خودتون قدم بردارید.