هزینه بخشش مهریه در دفترخانه چقدر است؟

هزینه بخشش مهریه در دفترخانه به عوامل مختلفی مثل نوع سند و مبلغ مهریه بستگی دارد، اما برای سند اقرارنامه ابراء که یک سند غیرمالی است، معمولاً یک مبلغ ثابت (حدود ۱۰۰ هزار تومان در سال ۱۴۰۴) دریافت می شود. اما اگه سند مالی باشه، داستان فرق می کنه و هزینه بر اساس درصدی از مبلغ مهریه تعیین میشه که باید از دفترخونه استعلام بگیرید.

تصمیم به بخشیدن مهریه، یکی از اون تصمیمات مهم و حساس زندگیه که شاید هر خانمی یه روزی باهاش روبرو بشه. این تصمیم نه فقط از جنبه عاطفی، بلکه از نظر حقوقی هم کلی پیچیدگی و ظرافت داره. ممکنه به خاطر عشق و علاقه باشه، یا برای حفظ آرامش زندگی، حتی در شرایطی مثل طلاق توافقی. فرقی نمی کنه دلیلش چی باشه، مهم اینه که قبل از هر اقدامی، از سیر تا پیاز ماجرا باخبر باشیم. اگه ندونیم چطور این کار رو قانونی و درست انجام بدیم، ممکنه بعداً پشیمونی به بار بیاره و حسابی سرخورده بشیم.

تو این مقاله، می خوایم یه جوری همه ابعاد این موضوع رو براتون روشن کنیم که دیگه هیچ علامت سوالی تو ذهنتون نمونه. از هزینه هایی که باید تو دفترخونه پرداخت کنین گرفته تا مدارک لازم، مراحل قانونی، و مهم تر از همه، تفاوت بین انواع بخشش مهریه مثل ابراء، هبه و صلح. تازه می گیم که اصلاً بخشش مهریه قابل برگشته یا نه و چه عواقب حقوقی ای می تونه داشته باشه. پس با ما همراه باشین تا با یه دید باز و آگاهانه، بهترین تصمیم رو برای آینده تون بگیرید و از مشکلات احتمالی جلوگیری کنین.

هزینه بخشش مهریه در دفترخانه چقدر است؟ (پاسخ تفصیلی و به روز)

خب، بالاخره رسیدیم به اصل مطلب! هزینه بخشش مهریه تو دفترخونه چقدر آب می خوره؟ این سوالیه که خیلی ها باهاش درگیرن و دنبال یه جواب دقیق هستن. راستش رو بخواین، این هزینه یه عدد ثابت نیست و به چند تا فاکتور مهم بستگی داره، مخصوصاً به اینکه چه نوع سندی رو می خواین تنظیم کنین. بیاین با هم ریز به ریز بررسی کنیم تا همه چیز براتون شفاف بشه.

تعرفه حق التحریر دفاتر اسناد رسمی در سال ۱۴۰۴

دفاتر اسناد رسمی بر اساس تعرفه هایی که هر سال توسط قوه قضائیه اعلام میشه، کارشون رو انجام میدن. پس این تعرفه ها ملاک محاسبه هزینه هاست. برای بخشیدن مهریه، دو حالت اصلی داریم که هزینه هاشون با هم فرق داره:

۱. اسناد غیرمالی (مثل اقرارنامه ابراء مهریه)

اگه شما تصمیم دارین مهریه تون رو به صورت «ابراء ذمه زوج» ببخشید، یعنی شوهر رو از پرداخت مهریه بری کنین و دیگه هیچ طلبی ازش نداشته باشین، این کار معمولاً تو دسته اسناد «غیرمالی» قرار می گیره. خوبی این روش اینه که هزینه مشخص و ثابتی داره. طبق آخرین تعرفه هایی که اعلام شده (و برای سال ۱۴۰۴ هم تقریباً همین روال هست)، هزینه تنظیم اقرارنامه ابراء مهریه حدود ۱۰۰ هزار تومان هست. این مبلغ بابت حق التحریر دفترخانه دریافت میشه و فارغ از اینکه میزان مهریه تون چقدره، این عدد ثابت می مونه. خیلی از خانم ها که می خوان بدون دردسر و سریع مهریه شون رو ببخشن، سراغ همین روش میان.

۲. اسناد مالی (مثل صلح مهریه یا هبه با ذکر مبلغ)

حالا اگه بخشیدن مهریه شما به یه نحوی حالت «مالی» پیدا کنه، مثلاً در قالب «صلح مهریه» باشه یا حتی «هبه مهریه» که توش مبلغ مهریه به صورت عدد و رقم قید بشه یا حتی در ازای یه مال دیگه باشه، اون وقت داستان هزینه فرق می کنه. تو این حالت، هزینه بر اساس «درصدی از مبلغ مهریه» یا ارزش مالی که مورد معامله قرار گرفته، محاسبه میشه. این درصدها متغیره و هر چقدر مبلغ مهریه یا ارزش مال بیشتر باشه، حق التحریر دفترخانه هم بیشتر میشه.

متاسفانه یک جدول ثابت با درصد دقیق برای همه مبالغ وجود نداره که بشه اینجا آورد و ممکنه تعرفه ها هر ساله تغییر کنه. برای همین، بهترین کار اینه که قبل از هر اقدامی، با اصل سند ازدواج و مدارک هویتی تون به یکی از دفاتر اسناد رسمی مراجعه کنین و ازشون دقیقاً بپرسین که برای مبلغ مهریه شما، هزینه تنظیم سند مالی چقدر میشه. اونا با توجه به آخرین بخشنامه ها، عدد دقیق رو بهتون میگن. این طوری خیالتون راحته که با رقم دقیق سر و کار دارین و از غافلگیری های احتمالی جلوگیری میشه.

هزینه های جانبی احتمالی

علاوه بر حق التحریر اصلی، ممکنه یه سری هزینه های جزئی دیگه هم وجود داشته باشه، مثل:

• هزینه حق تمبر
• هزینه کپی مدارک
• هزینه استعلامات (البته این مورد برای بخشش مهریه کمتر پیش میاد، اما خوبه که بدونین ممکنه وجود داشته باشه)

این هزینه های جانبی معمولاً زیاد نیستن و مبلغ کلی رو خیلی تغییر نمیدن، اما بهتره که ازشون باخبر باشین.

کی پول بخشش مهریه در دفترخانه رو میده؟

یکی دیگه از سوالای مهمی که پیش میاد اینه که اصلاً هزینه بخشیدن مهریه رو کی باید پرداخت کنه؟ زن یا شوهر؟ یا شاید هم دوتایی؟ بیاین این موضوع رو هم روشن کنیم تا ابهامی نمونه.

در حالت کلی و طبق قانون، پرداخت هزینه تنظیم سند در دفتر اسناد رسمی بر عهده کسیه که درخواست تنظیم سند رو داده، یعنی «متقاضی». تو بحث بخشیدن مهریه، چون خانم داره حق خودش رو می بخشه و سند به درخواست ایشون تنظیم میشه، به صورت پیش فرض، هزینه بر عهده «زوجه» (خانم) خواهد بود. پس اگه خودتون می خواین مهریه تون رو ببخشید، باید آمادگی پرداخت این هزینه ها رو داشته باشین.

البته، همیشه هم این طور نیست و ممکنه توافق دیگه ای انجام بشه. خیلی وقت ها، زوجین با هم توافق می کنن که این هزینه رو مشترکاً پرداخت کنن، یا حتی اگه مرد از بخشش مهریه نفع می بره و راضی به این کاره، ممکنه خودش پیش قدم بشه و کل هزینه ها رو تقبل کنه. این موضوع کاملاً به توافق و رضایت طرفین بستگی داره و هیچ اجباری توش نیست. اگه با هم توافق کنین که مرد هزینه رو بده، هیچ مشکلی پیش نمیاد.

یه حالت خاص هم داریم: بخشش مهریه در ازای حق طلاق. این مورد تو طلاق های توافقی خیلی پیش میاد. معمولاً تو این جور مواقع، پرداخت هزینه تنظیم سند بخشش مهریه بر عهده مرد (زوج) هست و هزینه تنظیم سند حق طلاق که خانم می گیره، بر عهده خود خانم (زوجه) خواهد بود. این هم یه جور تقسیم کار و توافقه که معمولاً تو دفترخونه ها و دادگاه ها رعایت میشه.

باید بدونید که هر توافقی که بین شما و همسرتون برای پرداخت هزینه ها انجام بشه، کاملاً معتبره و دفترخونه هم بر اساس همون توافق عمل می کنه.

چه مدارکی برای بخشیدن مهریه لازمه؟

حالا که از هزینه ها سر درآوردیم، بریم سراغ مدارک لازم. برای اینکه بتونین کار بخشش مهریه رو تو دفترخونه رسمی کنین، یه سری مدارک رو باید همراه داشته باشین. این مدارک برای احراز هویت شما و صحت ماجرا ضروریه:

• اصل و کپی شناسنامه زوجه (خانم): برای اینکه هویت شما به عنوان بخشنده مهریه تأیید بشه.
• اصل و کپی کارت ملی زوجه (خانم): مکمل شناسنامه برای احراز هویت.
• اصل و کپی شناسنامه زوج (آقا): در بیشتر موارد، نیازی به حضور آقا نیست، اما اگه بخشش مهریه در قالب صلح باشه یا توافقی صورت بگیره که نیاز به حضور و امضای ایشون باشه، مدارک ایشون هم لازمه. بهتره همیشه همراهتون باشه.
• اصل و کپی کارت ملی زوج (آقا): مثل مورد بالا.
• اصل سند ازدواج (عقدنامه): این مهم ترین مدرکه! سند ازدواج نشون دهنده وجود مهریه و میزان اونه. بدون عقدنامه، نمیشه مهریه رو بخشید. اگه عقدنامه تون گم شده، باید از دفتر ازدواجی که عقد کردین، رونوشت یا المثنی بگیرین.

اذن پدر و شهود: لازم یا خیر؟

یه باور غلطی که بین بعضی از مردم وجود داره اینه که برای بخشش مهریه، اذن و اجازه پدر هم لازمه. اما طبق قانون، اگه شما رشیده و بالغ باشین (یعنی بالای ۱۸ سال سن داشته باشین و عقل معاش داشته باشین)، برای بخشیدن مهریه نیازی به اجازه پدرتون ندارین. مهریه بعد از عقد، مال شماست و خودتون صاحب اختیارین که باهاش چیکار کنین. پس اگه دفترخونه ای ازتون چنین چیزی خواست، بدونین که این یک درخواست اشتباهه و می تونین به دفترخونه دیگه ای مراجعه کنین. حتی تو بعضی موارد نادر، دفترخونه ممکنه درخواست حضور شهود هم بکنه، اما این معمول نیست و اغلب برای صحت بخشش مهریه نیازی به شاهد نیست.

مراحل بخشیدن مهریه تو دفترخونه، قدم به قدم

حالا که مدارک رو آماده کردین، وقتشه بدونیم چطور باید این مسیر رو تو دفترخونه طی کنیم. نگران نباشین، مراحلش خیلی پیچیده نیست و با این راهنما، مثل آب خوردن پیش میره:

1. مراجعه حضوری به یکی از دفاتر اسناد رسمی: اولین قدم اینه که یه دفتر اسناد رسمی رو پیدا کنین و حضوری به اونجا مراجعه کنین. سعی کنین دفتری رو انتخاب کنین که براتون دسترسی راحت تری داشته باشه.
2. ارائه مدارک مورد نیاز: وقتی رفتین دفترخونه، مدارکی رو که بالا گفتیم (شناسنامه، کارت ملی، سند ازدواج و در صورت لزوم مدارک زوج) به مسئول مربوطه تحویل بدین.
3. انتخاب نوع سند بخشش: این مرحله خیلی مهمه. اینجا باید با دفتردار یا اگه وکیل گرفتین، با وکیلتون مشورت کنین که کدوم نوع سند بخشش (ابراء، هبه، صلح) برای شرایط شما مناسب تره. هر کدوم پیامدهای حقوقی متفاوتی دارن که جلوتر کامل توضیح می دیم.
4. تنظیم پیش نویس سند توسط دفترخانه: بعد از اینکه نوع سند رو مشخص کردین، دفتردار یه پیش نویس از سند بخشش مهریه براتون تنظیم می کنه.
5. بررسی و تأیید محتوای سند توسط زوجه (و زوج در صورت حضور): این قسمت رو با دقت تمام بخونین! مطمئن بشین که تمام جزئیات سند، مطابق با خواسته شماست و هیچ ابهامی وجود نداره. اگه چیزی گنگ بود یا با چیزی که تو ذهنتون بود فرق داشت، حتماً از دفتردار بپرسین و بخواین اصلاحش کنن. اگه همسرتون هم حضور داره، ایشون هم باید متن رو تأیید کنن.
6. امضاء و اثر انگشت طرفین: بعد از تأیید نهایی، شما (و در صورت لزوم همسرتون) باید زیر سند رو امضا و اثر انگشت بزنید.
7. پرداخت هزینه های مربوطه: هزینه هایی که اول مقاله توضیح دادیم (حق التحریر و احتمالی جانبی) رو از طریق دستگاه کارتخوان موجود تو دفترخونه پرداخت می کنین. رسید پرداخت رو هم حتماً بگیرین.
8. دریافت نسخه های سند رسمی: در آخر، دفترخونه چند نسخه از سند رسمی بخشش مهریه رو به شما تحویل میده. این سند خیلی مهمه، پس در نگهداریش دقت کنین و یه نسخه رو پیش خودتون نگه دارین.

بخشش مهریه چند نوع داره و چرا مهمه بدونی؟ (ابراء، هبه، صلح)

بخشش مهریه فقط یه کلمه نیست، یه مفهوم حقوقیه که می تونه تو قالب های مختلفی انجام بشه. هر کدوم از این قالب ها هم قواعد و پیامدهای خاص خودشون رو دارن. دونستن این تفاوت ها خیلی مهمه، چون مستقیم رو قابل برگشت بودن یا نبودن مهریه و حقوق شما تأثیر میذاره. بیاین با هم این سه نوع اصلی رو بررسی کنیم:

ابراء مهریه: وقتی مهریه کلا بخشیده میشه

تعریف: ابراء در حقوق یعنی «بری کردن ذمه». وقتی شما مهریه تون رو ابراء می کنین، یعنی شوهرتون رو از دینی که بابت مهریه به شما داره، کاملاً خلاص می کنین. به عبارت دیگه، به صورت قطعی و برای همیشه از حق مهریه تون می گذرید.

ویژگی ها: مهم ترین ویژگی ابراء اینه که قطعی و غیرقابل رجوع هست. یعنی بعد از اینکه مهریه تون رو ابراء کردین، دیگه به هیچ وجه نمی تونین از این تصمیم برگردین و دوباره مهریه رو مطالبه کنین. این اقدام یک طرفه از جانب شماست و نیاز به قبول شوهر نداره، همین که شما اعلام کنین کافیه.

مزایا: اگه واقعاً قصد دارین برای همیشه از مهریه صرف نظر کنین، ابراء محکم ترین و شفاف ترین راهه. دیگه هیچ بحثی در آینده راجع به مهریه باقی نمی مونه.

معایب: غیرقابل رجوع بودن ابراء، همون طور که یه مزیت برای قاطعیت به حساب میاد، می تونه یه عیب بزرگ هم باشه اگه بعداً پشیمون بشین یا شرایط زندگی تون تغییر کنه. پس اگه حتی یه درصد احتمال پشیمونی میدین، ابراء گزینه مناسبی نیست.

هبه مهریه: بخششی که شاید برگرده!

تعریف: هبه به معنی «بخشش و اعطا» است. وقتی مهریه تون رو هبه می کنین، در واقع اون رو به شوهرتون می بخشین. اما با ابراء یه تفاوت بزرگ داره.

ویژگی ها: ویژگی اصلی هبه اینه که اصولاً قابل رجوع هست. یعنی شما بعد از هبه کردن مهریه، می تونین از بخششتون برگردین و دوباره مهریه رو مطالبه کنین. البته، این «اصولاً» یعنی استثنائاتی هم داره که تو اون موارد هبه غیرقابل رجوع میشه. این شرایط عبارتند از:

• فوت متهب (کسی که هبه به او شده، یعنی شوهر)
• از بین رفتن عین موهوبه (یعنی مهریه از بین بره، که البته برای مهریه کمتر صدق می کنه)
• خارج شدن عین موهوبه از ملکیت متهب (مثلاً شوهر مهریه رو به شخص دیگه ای ببخشه)
• وقتی هبه از نوع معوض باشه و عوضش دریافت شده باشه (مثلاً مهریه رو هبه کنین و در ازاش یه چیزی بگیرین).

مزایا: این روش انعطاف پذیری بیشتری داره و اگه در آینده پشیمون بشین (و شرایط غیرقابل رجوع شدن پیش نیومده باشه)، می تونین مهریه رو دوباره مطالبه کنین. این یه جورایی یه فرصت دوباره به شما میده.

معایب: از طرفی، همین قابل رجوع بودن می تونه برای شوهر ایجاد ناامنی حقوقی کنه. از طرف دیگه، اگه شرایط غیرقابل رجوع شدن هبه پیش بیاد، دیگه نمی تونین کاری انجام بدین و مهریه از دست رفته. همچنین، برای اینکه هبه کامل بشه، نیاز به «قبول» شوهر و «قبض» توسط او هست (یعنی قبول کنه و مهریه رو بگیره، حتی اگه به صورت نمادین باشه).

صلح مهریه: توافقی با شرط و شروط

تعریف: صلح یک نوع قرارداد یا توافقه که می تونه برای حل و فصل اختلافات یا انجام معاملاتی مثل بخشش مهریه استفاده بشه. صلح معمولاً در ازای یه چیزی انجام میشه.

ویژگی ها: صلح مهریه برخلاف ابراء که یک طرفه است، یک قرارداد دوطرفه است و نیاز به توافق و امضای هر دو طرف (زن و شوهر) داره. مهم ترین ویژگی صلح اینه که قابل شرط گذاری هست. یعنی شما می تونین در ازای بخشیدن مهریه، یه شرط خاص بذارین. مثلاً، مهریه رو صلح کنین در ازای گرفتن حق طلاق، یا در ازای دریافت یه مال مشخص (مثل یه ملک یا مبلغی پول). صلح هم مثل ابراء، اصولاً غیرقابل رجوع هست، به شرطی که شرایط صلح درست رعایت شده باشه و شروطی برای رجوع گذاشته نشده باشه.

مزایا: صلح مهریه انعطاف پذیری خیلی بالایی داره و به شما اجازه میده تا بر اساس نیازها و خواسته های خودتون، یه توافق جامع و کامل داشته باشین. اگه می خواین مهریه رو در ازای یه حق دیگه یا یه مال دیگه ببخشین، صلح بهترین گزینه ست.

معایب: پیچیدگی حقوقی صلح از ابراء و هبه بیشتره و معمولاً نیاز به مشورت با وکیل داره تا همه شروط به درستی و به نفع شما تنظیم بشه و هیچ ابهامی در آینده ایجاد نشه.

همون طور که می بینید، هر کدوم از این روش ها ویژگی های خاص خودشون رو دارن. انتخاب بین ابراء، هبه و صلح یک تصمیم حیاتیه و می تونه سرنوشت حق مهریه شما رو برای همیشه عوض کنه. برای همین، اکیداً توصیه می کنیم که قبل از انتخاب و امضا کردن هر سندی، حتماً با یه وکیل متخصص خانواده مشورت کنین. اونا می تونن با توجه به شرایط خاص شما، بهترین راه حل رو پیشنهاد بدن و از بروز مشکلات حقوقی در آینده جلوگیری کنن.

میشه از بخشش مهریه پشیمون شد و برش گردوند؟

این سوال شاید مهم ترین سوالی باشه که تو ذهن خیلی از خانم ها شکل می گیره. بعد از بخشیدن مهریه، میشه از این کار پشیمون شد و مهریه رو پس گرفت؟ جواب این سوال کاملاً به نوع سندی که برای بخشش مهریه تنظیم کردین، بستگی داره. بیاید یه بار دیگه مرور کنیم:

1. ابراء مهریه: غیرقابل رجوع!
   اگه مهریه تون رو به صورت «ابراء» بخشیده باشین، متاسفانه باید بگم که دیگه نمی تونین از این تصمیم برگردین. ابراء یک عمل حقوقی قطعی و غیرقابل برگشته. یعنی وقتی شما ذمه همسرتون رو از بابت مهریه بری می کنین، دیگه اون دین از گردن ایشون برداشته شده و شما هم هیچ حق مطالبه ای نخواهید داشت. حتی اگه بعدها پشیمون بشین، از نظر قانونی نمی تونین کاری انجام بدین. پس تو ابراء باید کاملاً مطمئن باشین.
2. هبه مهریه: اصولاً قابل رجوع!
   خبر خوب برای کسایی که مهریه شون رو به صورت «هبه» بخشیدن اینه که اصولاً می تونین از هبه تون برگردین و مهریه رو دوباره مطالبه کنین. اما همون طور که قبلاً گفتیم، یه «اصولاً» داره که چند تا استثنا برای خودش ایجاد می کنه. تو این شرایط خاص، هبه هم غیرقابل برگشت میشه:
   • اگه شوهر (متهب) فوت کنه.
   • اگه عین موهوبه (خود مهریه یا اون چیزی که هبه شده) از بین بره یا به ملکیت شخص دیگه ای دربیاد.
   • اگه هبه از نوع «معوض» باشه و عوض (اون چیزی که در ازای هبه گرفتین) رو دریافت کرده باشین.

   پس اگه هبه کردین و هیچ کدوم از این اتفاقات نیفتاده، می تونین با مراجعه به دادگاه و اثبات هبه بودن سند، برای رجوع از اون اقدام کنین.

3. صلح مهریه: بسته به شروط!
   صلح مهریه، همون طور که گفتیم، یه قرارداده که توش می تونین شرط و شروط مختلفی بذارین. قابل برگشت بودن یا نبودن صلح، کاملاً به شروطی که تو متن صلح نامه قید شده، بستگی داره. اگه تو صلح نامه هیچ شرطی برای رجوع یا فسخ قرارداد گذاشته نشده باشه، صلح هم مثل ابراء، قطعی و غیرقابل رجوعه. اما اگه شرط خاصی برای فسخ یا رجوع در نظر گرفته شده باشه، در صورت تحقق اون شرط، ممکنه امکان برگشت از صلح فراهم باشه. برای همین، دقت تو تنظیم صلح نامه خیلی مهمه.

پس می بینید که قبل از بخشش مهریه، حتماً باید خوب فکر کنین و با توجه به شرایط و خواسته هاتون، نوع سند رو انتخاب کنین. اشتباه تو این مرحله می تونه عواقب جبران ناپذیری داشته باشه.

بخشش مهریه چه عواقب و پیامدهای حقوقی داره؟

بخشیدن مهریه یه تصمیم بزرگ با پیامدهای حقوقی زیادیه که دونستنشون برای هر کسی که قصد این کار رو داره، ضروریه. بیاین مهم ترین عواقب و تأثیرات این تصمیم رو با هم بررسی کنیم:

۱. از دست دادن حق مطالبه مهریه (در صورت ابراء قطعی)

مهم ترین و واضح ترین پیامد اینه که اگه مهریه رو به صورت قطعی (ابراء) ببخشید، دیگه حق ندارید اون رو مطالبه کنین. یعنی تمام حقوق مالی شما در خصوص مهریه از بین میره و دیگه نمی تونین از همسرتون بخواین که مهریه رو بهتون بده. این یعنی حتی اگه بعداً طلاق بگیرین، دیگه مهریه ای برای مطالبه وجود نخواهد داشت. البته، اگه سند هبه باشه و شرایط رجوع هم فراهم باشه، اوضاع فرق می کنه.

۲. تأثیر بر پرونده های طلاق

بخشش مهریه تأثیر مستقیمی روی پرونده های طلاق، به خصوص طلاق خلع و طلاق توافقی داره:

• طلاق خلع: تو طلاق خلع، زن در ازای بخشیدن تمام یا بخشی از مهریه (و گاهی اوقات مالی بیشتر از مهریه)، از شوهرش می خواد که طلاقش بده. اگه شما قبلاً مهریه رو بخشیده باشین، دیگه چیزی برای «خلع» و بخشیدن در ازای طلاق باقی نمی مونه. مگر اینکه بخشش شما از نوع هبه باشه و هنوز رجوع نکرده باشین، که می تونه در قالب بذل و خلع قرار بگیره.
• طلاق توافقی: تو طلاق توافقی، زوجین سر تمام حقوق مالی و غیرمالی به توافق می رسن و مهریه هم یکی از این موارد اصلیه. اگه شما قبلاً مهریه رو بخشیده باشین، تو توافق نامه طلاق هم این موضوع ذکر میشه و دیگه جای بحثی برای مهریه باقی نمی مونه.

۳. عدم تأثیر بر سایر حقوق زن

این نکته رو خیلی ها اشتباه متوجه میشن و فکر می کنن با بخشیدن مهریه، بقیه حقوقشون هم از دست میره. اما این یک باور غلطه. بخشش مهریه هیچ تأثیری بر سایر حقوق قانونی و شرعی زن نداره. این حقوق شامل موارد زیر میشه:

• نفقه: حق نفقه (هزینه زندگی) کاملاً از مهریه جداست و بعد از بخشیدن مهریه هم همچنان بر عهده مرد باقی می مونه، مگر اینکه زن ناشزه باشه.
• حضانت فرزندان: حق حضانت فرزندان به هیچ وجه با بخشش مهریه تغییر نمی کنه.
• اجرت المثل ایام زوجیت: این حق هم برای کارهایی که زن در طول زندگی مشترک انجام داده و شرعاً بر عهده اش نبوده، مثل مهریه پابرجاست و با بخشش مهریه از بین نمیره.
• شرط تنصیف اموال: اگه تو عقدنامه شرط تنصیف اموال (تقسیم اموال نصف به نصف بعد از طلاق) رو امضا کرده باشین، بخشش مهریه روی این حق هم تأثیری نداره.

پس خیالتون راحت باشه که بخشش مهریه فقط و فقط به خود مهریه مربوط میشه و بقیه حقوق شما سر جاش باقی می مونه.

۴. تحت فشار قرار دادن زن برای بخشش مهریه

متاسفانه بعضی وقتا پیش میاد که مرد، همسرش رو تحت فشار قرار میده تا مهریه اش رو ببخشه. اگه این فشار به صورت اجبار، تهدید، یا خدای نکرده ضرب و شتم باشه، بخشش مهریه از نظر قانونی باطله. چون یکی از شرایط صحت هر قرارداد یا عمل حقوقی، «رضایت و اختیار» طرفینه. اگه ثابت بشه که زن تحت فشار و اجبار مهریه رو بخشیده، می تونه برای ابطال اون اقدام کنه و حتی اگه این فشار با آزار و اذیت همراه بوده باشه، می تونه از همسرش شکایت کیفری هم بکنه.

۵. وضعیت بخشش مهریه پس از فوت شوهر

مهریه، به محض جاری شدن عقد نکاح، به ملکیت زن درمیاد. اگه زن مهریه رو نبخشیده باشه، بعد از فوت شوهر می تونه مهریه اش رو از ماترک (اموال به جا مانده) او مطالبه کنه. اما اگه مهریه رو به صورت قطعی (ابراء) بخشیده باشه، حتی بعد از فوت شوهر هم نمی تونه از ورثه اون رو مطالبه کنه. این یعنی عملاً حق مهریه به صورت کامل ساقط شده.

نمونه متن سند بخشش مهریه (فقط برای ایده گرفتن)

همون طور که قبلاً هم گفتیم، متن سند بخشش مهریه باید توسط دفترخانه و با مشاوره حقوقی دقیق تنظیم بشه. این متنی که اینجا میاریم، فقط یه نمونه ساده و کلیه برای اینکه یه ایده اولیه داشته باشین و نباید بدون مشورت ازش استفاده کنین. تو این نمونه، حالت «ابراء» رو در نظر می گیریم که یکی از رایج ترین انواع بخشش مهریه است:

اقرارنامه ابراء مهریه

اینجانب (نام و نام خانوادگی زوجه)، فرزند (نام پدر زوجه)، به شماره شناسنامه (شماره شناسنامه)، کد ملی (کد ملی)، صادره از (محل صدور شناسنامه)، متولد سال (سال تولد)، به آدرس (آدرس کامل)، با اراده و اختیار کامل، بدون هیچ گونه اجبار یا اکراهی، و با اطلاع کامل از کلیه آثار و پیامدهای حقوقی این سند، اقرار و اذعان می نمایم که تمامی/بخشی از (اگر بخشی از مهریه است میزان آن قید شود، مثلاً «۵۰ سکه بهار آزادی از») مهریه خود به میزان (میزان مهریه به عدد و حروف، مثلاً «۲۰۰ عدد سکه تمام بهار آزادی») که به موجب عقدنامه شماره (شماره عقدنامه)، مورخ (تاریخ عقدنامه)، دفتر ازدواج شماره (شماره دفتر ازدواج) (محل وقوع عقد)، در ذمه همسرم جناب آقای (نام و نام خانوادگی زوج)، فرزند (نام پدر زوج)، به شماره شناسنامه (شماره شناسنامه)، کد ملی (کد ملی)، صادره از (محل صدور شناسنامه)، متولد سال (سال تولد)، قرار دارد، را به ایشان ابراء و ذمه ایشان را از بابت پرداخت مهریه مذکور بری نمودم. بدین وسیله، حق هرگونه مطالبه و ادعایی را در خصوص مهریه فوق الذکر، در حال و آینده، از خود سلب و ساقط می نمایم.

این اقرارنامه در صحت و سلامت کامل عقل و اراده اینجانبه تنظیم و امضاء گردید.

نام و نام خانوادگی زوجه: (امضاء و اثر انگشت)

تاریخ: (تاریخ تنظیم سند)

باز هم تأکید می کنیم که این فقط یک نمونه ست. دفترخانه متن دقیق و قانونی رو برای شما تنظیم می کنه. مهم اینه که شما متن نهایی رو با دقت بخونین و مطمئن بشین که تمام خواسته ها و توافقات شما توش قید شده و ابهامی نداره.

در پایان بخشش مهریه

خب، رسیدیم به آخر این مسیر طولانی و پرپیچ وخم. بخشیدن مهریه، همون طور که دیدیم، یه تصمیم ساده نیست و جنبه های حقوقی و مالی زیادی داره که نادیده گرفتنشون می تونه عواقب ناخواسته ای به دنبال داشته باشه. از هزینه هایی که تو دفترخونه باید پرداخت کنین گرفته تا تفاوت های مهم بین ابراء، هبه و صلح، همه رو با هم بررسی کردیم تا یه تصویر جامع از این موضوع تو ذهنتون نقش ببنده.

یادتون باشه که مهریه حق شماست و هیچ کس نمی تونه شما رو برای بخشیدنش تحت فشار بذاره. اگه تصمیم به بخشش مهریه می گیرین، باید این کار رو با آگاهی کامل، رضایت قلبی و اراده آزاد انجام بدین. از دست دادن یه حق مالی مهم، می تونه تو آینده زندگی تون حسابی تأثیرگذار باشه.

توصیه اکید و همیشگی ما اینه که هرگز بدون مشورت با یه وکیل متخصص خانواده، دست به چنین اقدام مهمی نزنین. وکیل می تونه با توجه به شرایط منحصر به فرد شما، بهترین راه حل رو پیشنهاد بده، کمکتون کنه تا نوع سند مناسب رو انتخاب کنین، و از همه مهم تر، سندی دقیق و بی نقص براتون تنظیم بشه تا از هرگونه اختلاف و پشیمونی در آینده جلوگیری بشه. آگاهی، بهترین سپر شما در برابر مشکلات حقوقیه.

امیدواریم این مقاله تونسته باشه به تمام سوالات شما درباره هزینه بخشش مهریه در دفترخانه و تمام ابعاد مربوط به اون، جواب بده و قدم کوچکی در جهت افزایش آگاهی حقوقی شما برداشته باشه. اگه باز هم سوالی تو ذهنتون هست یا نیاز به راهنمایی بیشتری دارین، حتماً از مشاوره های حقوقی تخصصی استفاده کنین.