به گزارش خبرنگار خبرگزاری تیتو در سال های اخیر دنیای آموزش با ظهور فناوری های نوین آموزشی و گسترش یادگیری آنلاین به طور چشمگیری تغییر کرده است. با این حال بسیاری از معلمان و مربیان همچنان اهمیت تعامل رو در رو و تجربه های یادگیری عملی را برای یادگیری مؤثر امری مهم می دانند.
آموزش ترکیبی به عنوان رویکردی نوآورانه از ترکیب بهترین های هر دو جهان حضوری و آنلاین بهره می برد و تجربه ای جامع انعطاف پذیر و شخصی سازی شده از یادگیری را فراهم می کند.
این روش نه تنها فرصت هایی برای یادگیری مستقل و عمیق در فضای مجازی فراهم می کند بلکه با افزودن یادگیری تعاملی و عملی در محیط های حضوری مسیر یادگیری را به سوی موفقیت یادگیرندگان هموارتر می سازد.
در این گزارش به بررسی تعریف مزایا چالش ها و بهترین شیوه های آموزش ترکیبی می پردازیم و نشان می دهیم چگونه این رویکرد می تواند نیاز های مختلف افرادی که از این روش بهره میبرند از دانشجویان گرفته تا افراد حرفه ای ها و سازمان ها را برآورده سازد.
آموزش ترکیبی چیست؟
آموزش ترکیبی که به عنوان آموزش هیبریدی نیز شناخته می شود یک روش آموزشی است که چندین حالت یادگیری را ترکیب می کند. این رویکرد آموزشی عناصر یادگیری آنلاین و حضوری را به کار می گیرد تا تجربه ای کامل و شخصی سازی شده از یادگیری ارائه دهد. به بیان دیگر آموزش ترکیبی مزایای یادگیری آنلاین و حضوری را برای ارائه یک تجربه یادگیری چندمنظوره ترکیب می کند.
آموزش ترکیبی یک روش نوین آموزشی است که مزایای یادگیری آنلاین و حضوری را با هم ترکیب می کند. برخلاف روش های سنتی که به طور انحصاری بر دوره های حضوری یا ماژول های آنلاین متمرکز هستند آموزش ترکیبی از ترکیبی از این روش ها استفاده می کند تا تجربه یادگیری جامع تر و شخصی سازی شده ای را ارائه دهد.
کسانی که تمایل به آموزش به روش ترکیبی را دارند می توانند در دوره های آنلاین و در جلسات آموزشی حضوری شرکت کنند تا مهارت های عملی کسب کنند و از پشتیبانی آنلاین بهره مند شوند.
این روش آموزشی در محافل آموزشی و حرفه ای به طور فزاینده ای محبوب می شود زیرا به یادگیرندگان این امکان را می دهد تا از مزایای هر دو رویکرد بهره مند شوند و در عین حال معایب آنها را به حداقل برسانند. به بیان ساده آموزش ترکیبی روشی جدید از یادگیری ارائه می دهد که انعطاف پذیر تطبیق پذیر و مؤثر است.
دوره های آموزش ترکیبی برای چه کسانی طراحی شده اند؟
به طور کلی دوره های آموزش ترکیبی برای تمامی افرادی طراحی شده اند که تمایل به کسب مهارت های جدید یا ارتقاء عملکرد حرفه ای خود دارند. چه دانشجو باشید چه حرفه ای و یا خوداشتغال این روش یادگیری مزایای قابل توجهی از نظر انعطاف پذیری کارایی و شخصی سازی یادگیری ارائه می دهد.
افراد پرمشغله می توانند دوره های آنلاین را با سرعت طی کنند در حالی که افرادی که یادگیری حضوری را ترجیح می دهند می توانند در جلسات حضوری شرکت کنند. شرکت ها نیز می توانند با ارائه ماژول های آموزشی آنلاین و سازماندهی جلسات حضوری برای تقویت مهارت های عملی از آموزش ترکیبی برای آموزش کارکنان خود بهره مند شوند.
به بیان ساده این نوع آموزش تجربه ای چندمنظوره از یادگیری ارائه می دهد که می تواند متناسب با نیاز های هر فرد فارغ از وضعیت شغلی یا شخصی آن فرد سفارشی سازی شود.
نگاهی به مزایای آموزش ترکیبی
آموزش ترکیبی مزایای متعددی برای یادگیرندگان دارد که به شرح زیر است:
انعطاف پذیری: یادگیرندگان می توانند دوره های آنلاین را با سرعت خود طی کنند مطالب را هر چند بار که مایل باشند مرور کنند و از پشتیبانی آنلاین برای پاسخ به سؤالات خود بهره مند شوند.
یادگیری شخصی سازی شده: آموزش ترکیبی این امکان را می دهد که یادگیری بر اساس نیاز های خاص هر فرد تنظیم شود و محتوای یادگیری متناسب با سطح مهارت و ترجیحات یادگیری او فراهم شود.
کارایی: مطالعات نشان می دهند که آموزش ترکیبی نسبت به روش های سنتی آموزشی مؤثرتر است و به یادگیرندگان کمک می کند تا بهتر بتوانند اطلاعات کسب شده را حفظ و به کار بگیرند.
یادگیری در زمان و عملی: جلسات حضوری فرصت هایی برای یادگیری در زمان حال مشارکتی و عملی فراهم می کنند و بازخورد فوری و شخصی سازی شده ای از سوی مربیان ارائه می دهند.
صرفه اقتصادی: شرکت ها نیز می توانند با ارائه ماژول های آموزشی آنلاین و سازماندهی جلسات حضوری برای تقویت مهارت های عملی از آموزش ترکیبی برای آموزش کارکنان خود بهره بگیرند.
به طور خلاصه آموزش ترکیبی تجربه ای انعطاف پذیر شخصی سازی شده و مؤثر از یادگیری ارائه می دهد که می تواند به یادگیرندگان کمک کند تا سریع تر و مؤثرتر به اهداف یادگیری خود دست یابند.
نگاهی به معایب آموزش ترکیبی
با وجود مزایای بسیاری که آموزش ترکیبی برای یادگیرندگان دارد این روش ممکن است معایبی نیز داشته باشد که در ادامه به آن پرداختیم:
هزینه بالا: اجرای یک برنامه آموزشی ترکیبی ممکن است برای سازمان ها هزینه بر باشد چرا که نیازمند سرمایه گذاری در فناوری و زیرساخت های مناسب است.
دسترسی محدود به اینترنت: افرادیکه در یادگیری با ابزار های آنلاین مشکل دارند یا دسترسی به اینترنت پایدار ندارند ممکن است در استفاده از دوره های آنلاین با مشکلاتی مواجه شوند.
مدیریت تعاملات آنلاین: مدیریت تعاملات آنلاین برای مربیان ممکن است دشوارتر باشد زیرا نمی توانند به طور مستقیم واکنش ها و حالات چهره دانشجویان را مشاهده کنند.
کمبود انگیزه: برخی از دانشجویان ممکن است احساس کنند که یادگیری آنلاین فاقد انگیزه و تعهدی است که در کلاس حضوری احساس می شود.با این حال این معایب را می توان با برنامه ریزی و اجرای صحیح برنامه آموزش ترکیبی و همچنین ارتباط مؤثر بین مربیان و یادگیرندگان به حداقل رساند.
چگونه می توانید دوره های آموزشی خود را با آموزش ترکیبی پویاتر کنید؟
برای پویاتر کردن دوره های آموزشی خود با ترکیب مزایای یادگیری الکترونیکی و یادگیری حضوری می توانید نکات زیر را مد نظر قرار دهید:
استفاده از ابزارهای چندرسانه ای: ابزار های چندرسانه ای مانند ویدئوها تصاویر و اینفوگرافیک ها می توانند به حفظ توجه دانشجویان کمک کنند و مشارکت را افزایش دهند.
تشویق به تعامل: از پلتفرم های آموزش الکترونیکی برای تشویق به تعامل بین دانشجویان و همچنین بین دانشجویان و مربیان استفاده کنید.
ارائه تمرین های عملی: تمرین های عملی به دانشجویان این امکان را می دهند تا آموخته های خود را به کار بگیرند و مهارت های عملی خود را تقویت کنند.
استفاده از نقش آفرینی: نقش آفرینی می تواند به دانشجویان کمک کند تا با شبیه سازی موقعیت های واقعی مهارت های عملی را کسب کنند.
تفاوت های اصلی بین آموزش الکترونیکی و آموزش ترکیبی چیست؟
آموزش الکترونیکی و آموزش ترکیبی دو روش آموزشی آنلاین هستند که تفاوت های مهمی دارند. در حالی که آموزش الکترونیکی یک روش یادگیری به طور کامل آنلاین است آموزش ترکیبی یادگیری آنلاین و حضوری را ترکیب می کند تا تجربه یادگیری کامل تری را ارائه دهد که متناسب با تمامی یادگیرندگان باشد.
یکی از تفاوت های قابل توجه جنبه تعاملی آموزش است. آموزش الکترونیکی اغلب تعامل کمتری نسبت به آموزش ترکیبی دارد زیرا دانشجویان معمولا افرادی در مقابل صفحه نمایش قرار می گیرند. در مقابل آموزش ترکیبی فرصت هایی برای تعامل آنلاین و حضوری فراهم می کند.
مفهوم انعطاف پذیری نیز ویژگی متمایز این دو روش آموزشی است. در حالی که آموزش الکترونیکی سطح بالایی از انعطاف پذیری را ارائه می دهد به طوری که دانشجویان می توانند دوره های آنلاین را با سرعت خود طی کنند آموزش ترکیبی حتی انعطاف پذیری بیشتری ارائه می دهد زیرا یادگیری آنلاین و حضوری را با هم ترکیب می کند.
در ادامه با دو تن از اساتید کشور که تجربه تدریس به روش آموزش ترکیبی در دانشگاه های کشور را داشته اند گفتگویی کوتاه داشتیم و نظر آن ها را درباره آموزش ترکیبی از آنها جویا شدیم.
دکتر کوروش عاکف خلخالی استاد و مدرس زبان انگلیسی در دانشگاه آزاد اسلامی در این باره گفت: هنگامیکه زیر ساخت های صحیح آموزش آنلاین در کشور نیست این پروژه محکوم به شکست است. یکی از دلایلی که گوش شنوایی برای نظر مخالف اساتید این روش نیست میتواند این باشد که این روش برای گردانندگان آن سود آورد است. در این روش شهریه از دانشجو گرفته میشود اما کلاسی که هزینه داشته باشد برای دانشجویان برگزار نمیشود از طرفی هزینه اینترنت استاد و دانشجو بر عهده خودشان است و اینترنت هم که آنقدر کند است که از خارج از ایران قابل دسترسی نیست و در انتها هم استاد باید بین ۲۰۰ تا ۱۰۰۰ برگه پاسخ نامه رو تصحیح کند.
وی افزود: برای روش آموزش ترکیبی اول باید زیر ساخت های فنی و مناسب فراهم شود. تعداد دانشجو در هر کلاس محدود باشد و مسائله تعیین هویت دانشجو حل شود از طرفی در این روش میبایست از سیستم هایی استفاده شود که امکان تعامل دو طرفه صوت و ویدئو و ضبط و برخی امکانات دیگر را نیز داشته باشد.
عاکف در ادامه بیان کرد: تا پیش از فراهم شدن زیر ساخت های فنی مناسب اصلا این سیستم را برای آموزش زبان پیشنهاد نمی کنم. بعد از فراهم شدن کامل این زیر ساخت ها مجددا باید تحقیق و پژوهش برای میزان کارآیی سیستم صورت گیرد. مهمترین نکته در آموزش مجازی که باید حل شود احراز هویت کسانی است که به طور کامل در کلاس ها یا در آزمون های مجازی تحصیل می کنند که طبعا این روش تدریس روش آزمون سازی و سنجش کاملا متفاوتی را نیاز دارد و رسیدن به این موارد از راه روش های تحقیق و پژوهش بدست می آید.
در ادامه با دکتر فروزان دهباشی استاد و مدرس زبان انگلیسی در دانشگاه آزاد اسلامی که تجربه آموزش به صورت مجازی و آموزش الکترونیکی زبان انگلیسی را نیز دارد صحبت کردیم. دهباشی درباره اعمال این روش آموزشی در دانشگاه ها گفت: روش آموزش ترکیبی یکی از شیوه های تدریس روز دنیا در سیستم آموزش برخط است و از دیدگاه های مختلف قابل بررسی است. خوب یا بد بودن این روش تدریس بستگی به درس دارد و روحیه و توان دانشجو. اصولا شرکت در دوره های مجازی در تمام دنیا اختیاری است و این را باید به اختیار دانشجو گذاشت که با توجه به توانایی و وقتی که می تواند به تحصیل اختصاص بدهد تصمیم بگیرد.
هستی وفایی دانشجوی رشته آموزش زبان انگلیسی به صورت مجازی در مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاه تهران است. او در رابطه با تجربه آموزش حضوری خود در مقطع کارشناسی در رشته مترجمی زبان انگلیسی در دانشگاه آزاد اسلامی و مقایسه آن با مقطع کارشناسی ارشد گفت: بنده رشته آموزش زبان انگلیسی را چند ترم در مقطع کارشناسی ارشد به صورت مجازی در دانشگاه تهران گذرانده ام. درس خواندن به صورت مجازی هم معایبی دارد هم مزایا.
وفایی گفت: من کارشناسی ارشد را به صورت آنلاین گذراندم اما در دوره کارشناسی هم به دلیل شیوع بیماری کرونا چند ترم آن به صورت مجازی برگزار شد اما این دو مقطع تفاوت هایی با هم داشتند برای مثال در کارشناسی چون برخی ترم ها را حضوری گذرانده بودیم و اساتید را می شناختیم این فرایند برایمان خوب و راحت بود چراکه هم با اساتید هم با دروس و مدل درس خواندن کاملا آشنا بودیم و علاوه بر آن با مدل امتحانات نیز آشنا بودیم و از طرفی چون هم کلاسی هایمان را ملاقات میکردیم و در کلاس ها با هم تعامل داشتیم بنابراین درس خواندن در آن شرایط راحت تر بود ولی در دوره کارشناسی ارشد ما هیچ آشنایی با اساتید و با باقی دانشجویان نداشتیم و حتی برای ما جلسه معارفه هم نداشتند اما برای برخی رشته های مجازی این جلسه معارفه را گذاشته بودند و بنابراین اولین زمانی که ما و اساتید و دیگر دانشجویان یکدیگر را ملاقات کردیم زمان امتحانات بود.
او در ادامه بیان کرد: زمانی که دوره کارشناسی خود را چند ترم به دلیل کووید مجازی میگذراندم امتحاناتمان هم مجازی بود بدین صورت که برگه را استاد آپلود میکرد و ما سپس جواب را می نوشتیم و ارسال می کردیم اما در دوره کارشناسی ارشد در دانشگاه تهران با وجود آنکه خود رشته تحصیلی و کلاس ها مجازی بود اما امتحانات حضوری بودند و این مسئله کمی کار را سخت می کرد چراکه ما دروس را آنجوری که باید نمیتوانستیم به واسطه شاغل بودن بخوانیم و حضور پیدا کنم ولی از طرفی به دلیل آنکه مجبور بودم یک زمانی سرکار باشم و یک زمانی را درس بخوانم نمیتوانستم تمرکز کافی داشته باشم من چون متمرکز نبودم دروس را آن زمان که مجازی ارائه میشد خوب متوجه نمیشدم و آنجا متوجه شدم که فردی هستم که میبایست برای درک دروس در کلاس درس حضور پیدا کند. اما مشکلات دیگری هم بود برای مثال در اتصال به اینترنت به مشکل می خوردیم و استاد گاهی صدایش نمی امد و یا فایل آپلود نمیشد همه این اتفاقات می افتاد و کلاس ها نیز گاهی کنسل میشد. معایبش اینها بود که در واقع نمیشد در کلاس ها حضور پیدا کرد و تمرکز کرد .
وفایی در ادامه اظهار کرد: نوع کلاس های ما نیز فرق داشت برای مثال اگر استادی سعی میکرد نحوه ارائه دروس را تغییر دهد و برای مثال پاورپوینت درست کند و به نوعی کلاس را کمی جذاب کتد شاید توجه ما جلب میشد اما در کل تعداد کمی از اساتید این کار را انجام میدادند و تمام آن یک صفحه کاملا سیاه بود که افراد باید تمام تلاششان را میکردند تا تمرکز خود را حفظ کنند و به مواردی که ارائه میشود گوش کنند و توجه کنند.
این دانش آموخته زبان انگلیسی گفت: اگر کلاس ها حضوری باشد دانشجو میتواند پس از کلاس نیز برود با استاد صحبت کند و یک جور هایی رفع اشکال کنند. در دوره مجازی دانشگاه آزاد اسلامی در کل جلسه رفع اشکال نذاشتند اما در دانشگاه تهران اساتید جلسه رفع اشکال گذاشتند که چون بسیاری از دانشجویان شهرستان بودند نرفتند و من هم به خاطر کارم نتوانستم در کلاس ها حضور پیدا کنم. مزایای ارائه این رشته به صورت مجازی این بود که دانشحجویان میتوانستند همزمان هم درس بخوانند هم کار کنند و هم حتی برخی از دانشجویانی که شهرستان بودند میتوانستند در این کلاس ها شرکت کنند و دیگر نیازی نبود خوابگاه بروند چون گفتنی است به دانشجویان شهرستانی برای امتحانات به آنها خوابگاه دادند این موارد خیلی خوب بود ولی در کل برای من شرکت در کلاس به صورت حضوری گزینه مناسب تری است هم از لحاظ تمرکز هم از نظر آشنایی با اساتید هم اینکه وقتی شخصی داخل کلاس میرود مجبور است آن کاری که استاد به آنها گفته است را انجام دهد اما وقتی کلاس مجازی باشد میتوانید قبل از کلاس خیلی سریع نگاهی به دروس بیاندازی و در کلاس شرکت کنید یا در برخی موارد هنگامیکه استاد در حال پرسش کلاسی است سریع کتاب را باز کنید و جواب پرسش استاد را بدهید.
وی در انتها بیان کرد: اما اگر شخصی بتواند یک محیط ارام پیدا کند و در آن دروس خود را گوش کند و تکالیف خود را انجام دهد گذراندن کلاس های مجازی بسیار راحت تر خواهد بود. من به شخصه به دلایل مشغله هایی که داریم حضوری را ترجیح میدهم چون این موضوع که کلاس برای حداقل یک ساعت هم که شده مرا از فضای کاری دور میکند برایم مطلوب است اما برای افرادیکه وقت کافی ندارند یا شاغل هستند یا مادر هستند و در تهران نیستند و یا معلولیت هایی از نظر جسمی دارند و نمیتوانند رفت و آمد کنند کلاس مجازی بسیار سودمند است.
در نهایت میزان مشارکت یادگیرندگان نقش اساسی در موفقیت دوره های آموزشی ایفا می کند. آموزش ترکیبی می تواند مشارکت بیشتری نسبت به آموزش الکترونیکی فراهم کند زیرا مزایای یادگیری آنلاین و حضوری را برای ارائه یک تجربه یادگیری تعاملی تر و جذاب تر ترکیب می کند.
این روش دامنه وسیعی از امکانات را در ارائه تجربه آموزشی فراهم می کند تا بهترین تجربه آموزشی را برای هر فرد به ارمغان آورد. آموزش ترکیبی به عنوان راهکاری میان یادگیری سنتی و آنلاین تحولی اساسی در شیوه های آموزشی ایجاد کرده است. این روش با ترکیب مزایای هر دو رویکرد انعطاف پذیری و دسترسی به منابع گسترده تر را با کیفیت آموزش حضوری پیوند داده و تجربه یادگیری را بهینه تر کرده است.
در عین حال با رفع چالش هایی همچون هزینه های بالا و مشکلات دسترسی به اینترنت می توان به نتیجه ای دست یافت که با نیاز های دانشجویان و سازمان ها به بهترین شکل تطبیق دارد. آموزش ترکیبی با بهره گیری از تعاملات رو در رو و فرصت های آموزشی آنلاین امکان دستیابی به اهداف یادگیری در محیط های متنوع را فراهم کرده و به گزینه ای پرطرفدار در میان آموزش دهندگان و یادگیرندگان تبدیل شده است.
به این ترتیب آموزش ترکیبی راهی است که می تواند آینده یادگیری را همسو با تغییرات و پیشرفت های جامعه مدرن بهبود بخشد و در راستای بهینه سازی و تأثیرگذاری عمیق تر فرآیند یادگیری گام بردارد.
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "آیا آموزش ترکیبی می تواند چالش های یادگیری را حل کند؟" هستید؟ با کلیک بر روی اجتماعی، به دنبال مطالب مرتبط با این موضوع هستید؟ با کلیک بر روی دسته بندی های مرتبط، محتواهای دیگری را کشف کنید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "آیا آموزش ترکیبی می تواند چالش های یادگیری را حل کند؟"، کلیک کنید.
