نحوه محاسبه مهریه سکه بعد از فوت شوهر

وقتی همسر از دست می رود، در کنار غم از دست دادن، ممکن است سوالات حقوقی زیادی هم ذهن آدم را درگیر کند؛ یکی از مهم ترین هاش، مهریه است. اگر مهریه شما سکه بوده، باید بدانید که نحوه محاسبه و مطالبه مهریه سکه بعد از فوت شوهر با مهریه نقدی یا همون وجه رایج، فرق اساسی داره. به زبان ساده، مهریه سکه بعد از فوت شوهر عیناً (خود سکه ها) باید پرداخت بشه یا اگه نشد، قیمت روز پرداخت اون ملاک هست نه قیمت روز فوت یا عقد.

مهریه، چه مرد در قید حیات باشه و چه فوت کنه، یک دین و بدهی بر گردن مرد هست که باید به زن پرداخت بشه. این دین از همون لحظه عقد نکاح بر ذمه مرد قرار می گیره. وقتی متاسفانه شوهر فوت می کنه، مهریه زن از جمله اولین بدهی هایی هست که قبل از تقسیم ارث و ترکه، باید تسویه بشه. یعنی به زبان خودمون، اول مهریه زن رو بدن، بعد اگه چیزی موند، بقیه وراث سهم خودشون رو بردارن.

گاهی وقت ها پیش میاد که آدم فکر می کنه چون همسرش فوت کرده، دیگه مهریه ای در کار نیست یا محاسبه اش خیلی پیچیده است. اما قانون اینجا کاملاً جانب زن رو گرفته و مهریه رو حق مسلم اون می دونه. فقط نکته اینجاست که مهریه سکه، چون یک عین معین حساب میشه، قواعد خاص خودش رو برای محاسبه و پرداخت داره که با مهریه پولکی یا همون وجه رایج، زمین تا آسمون فرق می کنه. تو این مقاله قراره این تفاوت ها رو حسابی زیر و رو کنیم و بهتون بگیم چطوری باید حق تون رو بگیرید.

آیا مهریه سکه پس از فوت شوهر به زن تعلق می گیرد؟ جواب قطعی و شفاف

بیاید راحت بهتون بگم: بله، قطعاً! مهریه، چه از نوع سکه باشه و چه وجه رایج (پول)، یک حق شرعی و قانونی برای زن محسوب میشه. این حق به محض اینکه خطبه عقد جاری میشه، بر گردن مرد قرار می گیره و تبدیل به یک دین میشه. حالا فرقی نمی کنه که مرد زنده باشه یا خدایی نکرده فوت کرده باشه، این دین همچنان پابرجاست.

حالا که متاسفانه مرد فوت کرده، مهریه زن جزو دیون ممتاز به حساب میاد. این یعنی چی؟ یعنی وقتی ورثه می خوان اموال متوفی (که اصطلاحاً بهش میگن ترکه) رو بین خودشون تقسیم کنن، اول باید دیون و بدهی های متوفی رو صاف کنن. مهریه همسر متوفی هم یکی از همین بدهی هاست، تازه از نوع ممتاز! یعنی چی؟ یعنی قبل از اینکه ورثه حتی بتونن به ارث فکر کنن، باید مهریه خانم رو پرداخت کنن. این یه جورایی اولویت اوله.

پس جای هیچ نگرانی نیست. اگه مهریه شما سکه است، حق شما بعد از فوت همسرتون هم سر جاشه و شما می تونید اون رو از ترکه متوفی مطالبه کنید. حتی اگه ورثه هم زیاد باشن یا بخواید سریع تر به حق تون برسید، راه و روش قانونی برای این کار وجود داره که جلوتر بهش می پردازیم. این نکته رو همیشه یادتون باشه که مهریه، حق شماست و هیچ چیز نمی تونه اون رو از شما بگیره، مگر اینکه خودتون به صورت قانونی و با رضایت کامل ازش بگذرید یا اونو ببخشید.

داستان محاسبه مهریه سکه بعد از فوت: یه فرق بزرگ با مهریه نقدی!

اینجا می رسیم به یکی از حساس ترین و مهم ترین بخش های این بحث که خیلی ها رو به اشتباه می ندازه. خیلی از مردم فکر می کنن مهریه سکه هم بعد از فوت شوهر، مثل مهریه نقدی (پول) محاسبه میشه، اما این یک باور اشتباهه و از قضا، اینجاست که پای جدیدترین نظریات حقوقی قوه قضاییه وسط میاد تا این ابهام رو برطرف کنه. بیایید قدم به قدم جلو بریم تا قضیه براتون مثل روز روشن بشه.

چرا تبصره ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی برای سکه نیست؟

شاید شنیده باشید که برای مهریه، یه فرمولی هست که با شاخص بانک مرکزی محاسبه میشه و نرخ مهریه رو به روز میکنه. این فرمول توی تبصره ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی اومده. حالا نکته مهم اینجاست که این تبصره و آیین نامه های اجرایی اون، فقط و فقط برای وقتی طراحی شدن که مهریه از نوع وجه رایج یا همون پول نقد باشه. یعنی اگه مهریه شما مثلاً ۱ میلیون تومن بوده، اون رو با شاخص تورم بانک مرکزی به نرخ روز مطالبه یا نرخ روز فوت (بعد از فوت شوهر) حساب می کنن تا ارزش پول کم نشه.

اما داستان مهریه سکه (یا هر چیز دیگه ای مثل ملک، ماشین و…) کلاً فرق داره. این موارد رو عین معین می دونن. یعنی چی؟ یعنی خود اون شیء مد نظر بوده، نه ارزش ریالی اون. سکه، طلا، ملک، همگی ذاتاً ارزش خودشون رو دارن و مثل پول رایج که ارزشش با تورم کم و زیاد میشه، نیستن. قیمت سکه ممکنه بالا و پایین بشه، اما خود سکه (به عنوان یک کالا) همیشه وجود داره. پس حواس تون باشه، تبصره ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی و فرمول شاخص تورم، اصلاً برای مهریه سکه کاربرد نداره و نباید باهاش محاسبه بشه. این یه تله حقوقی رایجه که خیلی ها توش می افتن.

برگ برنده: نظریه قوه قضاییه (7/1401/292) و قیمت روز پرداخت

حالا می رسیم به اصل مطلب و اون چیزی که تکلیف مهریه سکه بعد از فوت شوهر رو روشن می کنه. اداره کل حقوقی قوه قضاییه طی یک نظریه مهم (شماره 7/1401/292 مورخ 1401/04/28)، آب پاکی رو ریخته روی دست همه و گفته: تبصره ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی (همونی که بالا گفتم برای پوله) برای مهریه سکه یا هر عین معین دیگه ای اصلاً کاربرد نداره.

پس مهریه سکه چطور محاسبه میشه؟ اصل بر اینه که خود سکه ها به شما پرداخت بشه. یعنی اگه تو ترکه متوفی سکه هست، وراث باید همون تعداد سکه رو عیناً به شما بدن.

برای مهریه سکه بعد از فوت شوهر، اصل بر پرداخت عین سکه هاست. اگر پرداخت عین ممکن نباشد، ملاک، قیمت روز پرداخت (زمان دریافت توسط زن یا اجرای حکم) خواهد بود.

اما یه وقت هایی هم پیش میاد که شاید تو ترکه متوفی سکه نباشه، یا شاید اصلاً وراث نخوان یا نتونن سکه رو بخرن و عیناً بدن، یا حتی خود شما به توافق برسید که به جای سکه، پولش رو بگیرید. تو این حالت چی میشه؟ اینجا یه نکته طلایی هست: ملاک محاسبه، قیمت روز پرداخت سکه هاست. این یعنی قیمتی که در روزی که شما بالاخره مهریه تون رو دریافت می کنید یا در روزی که حکم دادگاه اجرا میشه، ملاک قرار می گیره.

حالا بذارید با یه مثال قضیه رو روشن کنم:

فرض کنید مهریه شما ۱۰۰ عدد سکه تمام بهار آزادی بوده. شوهر شما در تاریخ ۱۴۰۰/۰۵/۱۰ فوت می کنه. شما بعد از کلی دوندگی و مراحل قانونی، در تاریخ ۱۴۰۲/۱۲/۱۵ موفق میشید مهریه تون رو بگیرید یا حکم دادگاه در این تاریخ اجرا میشه.

• حالت اول (پرداخت عین سکه): اگر در ترکه متوفی ۱۰۰ عدد سکه وجود داشته باشه یا وراث ۱۰۰ عدد سکه رو بخرن و به شما بدن، شما همون ۱۰۰ سکه رو دریافت می کنید، فارغ از اینکه قیمت سکه در روز فوت چقدر بوده و در روز پرداخت چقدر شده.
• حالت دوم (عدم امکان پرداخت عین و پرداخت قیمت): اگر سکه در ترکه نباشه و قرار بشه پولش رو به شما بدن، قیمت روزی که شما دارید پول رو دریافت می کنید یا حکم اجرا میشه (یعنی ۱۴۰۲/۱۲/۱۵) ملاک هست. مثلاً اگه در این تاریخ قیمت هر سکه ۳۵ میلیون تومن باشه، شما معادل ۱۰۰ سکه در اون تاریخ (یعنی ۳ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومن) رو دریافت می کنید. نه قیمت سکه در سال عقد، نه قیمت سکه در روز فوت شوهر.

پس این رو خوب تو ذهن تون بسپارید: برای مهریه سکه، خبری از نرخ روز فوت یا نرخ سال عقد نیست. یا خود سکه رو می گیرید، یا اگه نشد، پولش رو به نرخ روزی که به دست تون می رسه.

مهریه سکه و ترکه متوفی: تا کجا میشه مطالبه کرد؟

خب، حالا که فهمیدیم مهریه سکه بعد از فوت شوهر به ما تعلق می گیره و چطوری محاسبه میشه، باید ببینیم این مهریه تا چه حدی و از کجا قابل وصوله. اینجا بحث ترکه متوفی یا همون اموال و دارایی هایی که از مرد بعد از فوتش به جا مونده، حسابی مهم میشه.

مهریه شما به عنوان یک طلبکار، از محل همین ترکه باید پرداخت بشه. یعنی چی؟ یعنی وراث متوفی وظیفه دارن قبل از اینکه حتی به فکر تقسیم ارث خودشون بیفتن، اول مهریه شما رو از اموالی که از شوهرتون باقی مونده، پرداخت کنن. این شامل هر نوع مالی میشه: خونه، ماشین، حساب بانکی، سهام، یا هر چیز دیگه ای که متوفی داشته.

مسئولیت ورثه و سقف مهریه

یه نکته خیلی مهم اینجاست که ورثه (مثلاً برادرشوهر، مادرشوهر یا حتی فرزندان خودتون) مسئولیت شخصی برای پرداخت مهریه شما ندارن. یعنی چی؟ یعنی اگه مثلاً مهریه شما ۱۰۰ سکه باشه و کل اموال متوفی (که همون ترکه هست) فقط به اندازه ۵۰ سکه ارزش داشته باشه، شما فقط می تونید تا سقف همین ۵۰ سکه رو از ترکه مطالبه کنید. ورثه مجبور نیستن از جیب خودشون اون ۵۰ سکه باقی مونده رو به شما بدن. پس سقف پرداخت مهریه، معادل کل ارزش ترکه متوفی هست.

حالت های مختلف:

1. وجود ترکه کافی: اگه اموال متوفی برای پرداخت مهریه شما کفایت کنه، که چه بهتر! مهریه شما تمام و کمال پرداخت میشه.
2. وجود ترکه ناکافی: اگه ترکه کمتر از مهریه شما باشه، تا همون میزان که ترکه هست، مهریه پرداخت میشه و برای مابقی، دیگه نمی تونید مطالبه ای داشته باشید.
3. عدم وجود ترکه: اگه خدایی نکرده شوهرتون هیچ مالی از خودش به جا نذاشته باشه (اصطلاحاً ماترکی نداشته باشه)، متاسفانه در این صورت، دیگه امکان مطالبه مهریه وجود نداره، چون چیزی برای پرداخت نیست. (البته به جز استثنائاتی که در بخش های بعدی اشاره می کنیم، مثل ضمانت شخص ثالث).

تأثیر مهریه سکه بر سهم الارث زن

شاید این سوال براتون پیش بیاد که آیا دریافت مهریه، روی سهم الارث شما تاثیر میذاره؟ جوابش نه هست! مهریه و ارث دو مقوله کاملاً جدا هستن. شما اول مهریه تون رو به عنوان یک طلبکار از ترکه متوفی دریافت می کنید، و بعد از اون، به عنوان یکی از وراث، سهم الارث خودتون رو از باقی مانده ترکه برمی دارید. پس مهریه، مانع دریافت ارث شما نمیشه و برعکس، حق شما رو کم نمی کنه. سهم الارث زن بعد از فوت شوهر (در صورت وجود فرزند) یک هشتم و (در صورت عدم وجود فرزند) یک چهارم از اموال متوفی هست، که این جدا از مهریه است.

حواشی و نکات ویژه مطالبه مهریه سکه

خب، تا اینجا کلیات مهریه سکه بعد از فوت شوهر رو گفتیم. اما تو حقوق، همیشه یه سری شرایط خاص و ریزه کاری هایی هست که دونستنش خیلی به دردتون می خوره. بیاید چند تا از این موارد خاص رو بررسی کنیم:

مهریه زن دوشیزه (باکره) بعد از فوت شوهر: تمام و کمال!

یه قانونی هست که می گه اگه زن باکره باشه و قبل از نزدیکی (رابطه زناشویی) از شوهرش طلاق بگیره، فقط نصف مهریه بهش تعلق می گیره. اما این قانون برای فوت شوهر فرق می کنه. اگه خدایی نکرده شوهر فوت کنه و زن باکره باشه، به هر دلیلی که نزدیکی صورت نگرفته، تمام و کمال مهریه سکه به اون تعلق می گیره. یعنی دیگه اون بحث نصف شدن مهریه برای زن باکره، اینجا مطرح نیست. پس اگه در این شرایط هستید، حواس تون باشه که حق شما دریافت تمام مهریه تونه.

وضعیت مهریه زن دوم (یا در حالت چندهمسری) پس از فوت شوهر

گاهی وقت ها مردی ممکنه بیش از یک همسر داشته باشه. تو این حالت، اگه مرد فوت کنه، آیا مهریه زن دوم یا همسران بعدی هم مثل همسر اوله؟ جواب بله است! قانون در زمینه مهریه، هیچ فرقی بین همسر اول، دوم، سوم یا هر همسر قانونی دیگه ای نمی ذاره. هر کدوم از همسران، مهریه خودشون رو به صورت جداگانه و به عنوان یک دین ممتاز از ترکه متوفی مطالبه می کنن. مهم اینه که عقد نکاحشون قانونی و شرعی بوده باشه.

ازدواج مجدد زن: آیا روی مهریه اش تاثیر دارد؟

شاید این نگرانی براتون پیش بیاد که اگه بعد از فوت همسرتون و بعد از مدتی، دوباره ازدواج کنید، آیا این ازدواج روی حق مطالبه مهریه شما از همسر فوت شده تون تاثیر میذاره؟ باید بگم نه! حق مطالبه مهریه، یک حق مستقل برای شماست و با ازدواج مجدد از بین نمیره. شما می تونید مهریه خودتون رو از ترکه همسر اول تون که فوت کرده، مطالبه کنید، حتی اگه ازدواج دوم یا سوم کرده باشید. این دو موضوع هیچ ربطی به هم ندارن.

اگر خدایی نکرده زن هم فوت کنه… تکلیف مهریه اش چی میشه؟

یه وقتایی ممکنه قبل از اینکه زن مهریه اش رو بگیره، خودش هم فوت کنه. تو این حالت، آیا مهریه سوخت میشه؟ نه به هیچ وجه! مهریه یک حق مالی هست و مثل بقیه اموال زن، بعد از فوتش به ورثه اش منتقل میشه. یعنی اگه زن مهریه اش رو نگرفته باشه و فوت کنه، وراث اون (مثلاً فرزندانش، پدر و مادرش و…) می تونن مهریه رو از ترکه همسر فوت شده (که در این مثال، شوهر اون خانم میشه) مطالبه کنن. این هم یک نکته مهم حقوقی هست که باید بهش توجه داشت.

قدم به قدم: چطور مهریه سکه رو بعد از فوت شوهر مطالبه کنیم؟

رسیدیم به بخش عملیاتی کار. حالا که تمام جوانب قانونی رو می دونید، باید بدونید چطور باید پاتون رو تو مسیر قانونی بذارید و مهریه تون رو مطالبه کنید. دو راه اصلی برای مطالبه مهریه وجود داره: یکی از طریق اجرای ثبت و دیگری از طریق دادگاه. بیاید هر کدوم رو دقیق تر بررسی کنیم.

مدارک لازم: دست خالی نروید!

قبل از هر اقدامی، باید مدارک لازم رو آماده کنید. این مدارک، مثل نقشه راه شماست:

• اصل سند ازدواج (خیلی مهمه، چون میزان مهریه و تاریخ عقد توش ذکر شده)
• اصل گواهی فوت شوهر (که نشون بده همسرتون فوت کرده)
• اصل گواهی حصر وراثت (که وراث قانونی متوفی رو مشخص می کنه)
• کارت ملی و شناسنامه خودتون و اگه لازمه، کپی برابر اصل مدارک
• هر مدرک دیگه ای که نشون دهنده اموال و دارایی های متوفی باشه (اگه دارید).

راه اول: از طریق اجرای ثبت (سریع تر و راحت تر)

اگه سند ازدواجتون رسمی باشه و مهریه توش قید شده باشه (که معمولاً هم همینطوره)، بهترین و سریع ترین راه، اقدام از طریق اجرای ثبت اسناده. این روش معمولاً کمتر دردسر داره و زودتر به نتیجه می رسه، مخصوصاً اگه وراث همکاری کنن.

1. مراجعه به دفترخانه: با سند ازدواج و گواهی فوت، به دفترخانه ای که عقد در اونجا ثبت شده یا هر دفتر اسناد رسمی دیگه مراجعه می کنید و درخواست صدور اجراییه مهریه رو میدید.
2. صدور اجراییه: دفترخونه یک برگه اجراییه صادر می کنه. این برگه در واقع یک اخطار رسمی به وراث هست که مهریه شما رو پرداخت کنن.
3. ابلاغ به ورثه: این اجراییه به وراث متوفی ابلاغ میشه. اون ها معمولاً ۱۰ روز فرصت دارن که مهریه رو پرداخت کنن یا اگه اعتراضی دارن، اعتراض خودشون رو به دادگاه ببرن.
4. هزینه اجرایی: برای این کار، شما باید هزینه ای معادل یک بیستم (۵ درصد) از مبلغ مهریه رو پرداخت کنید. البته این مبلغ معمولاً بر اساس قیمت روز سکه در زمان درخواست اجراییه محاسبه میشه.
5. توقیف اموال: اگه بعد از ۱۰ روز وراث مهریه رو پرداخت نکردن یا اعتراضی نکردن، شما می تونید درخواست توقیف اموال متوفی رو از اجرای ثبت داشته باشید. این اموال بعداً برای پرداخت مهریه به فروش میرسن.

راه دوم: از طریق دادگاه (وقتی کار گره می خوره)

اگه به هر دلیلی از طریق اجرای ثبت نتونستید به نتیجه برسید (مثلاً ورثه اعتراض کردن، یا مدارک ناقص بوده، یا اصلاً سند ازدواجتون عادی بوده و رسمی نبوده)، چاره ای نیست جز اینکه پای دادگاه رو وسط بکشید.

1. تنظیم دادخواست: باید یک دادخواست مطالبه مهریه سکه تنظیم کنید و به دادگاه خانواده ارائه بدید. تو این دادخواست، طرف دعوای شما ورثه متوفی هستن.
2. هزینه دادرسی: برای دادخواست هم باید هزینه دادرسی پرداخت کنید که معمولاً ۳.۵ درصد از ارزش مهریه (قیمت سکه ها) هست.
3. روند دادرسی: بعد از ثبت دادخواست، پرونده به شعبه مربوطه ارجاع میشه و جلسات دادگاه تشکیل میشه. شما باید دلایل و مدارکتون رو ارائه بدید و اگه لازم باشه، وراث هم دفاعیات خودشون رو مطرح می کنن.
4. صدور حکم و اجرا: اگه دادگاه به نفع شما حکم بده، این حکم به مرحله اجرا گذاشته میشه و از طریق اون، می تونید اموال متوفی رو توقیف و به فروش برسونید تا مهریه تون رو دریافت کنید.

چرا وکیل متخصص خانواده عصای دست شماست؟

همونطور که دیدید، مراحل مطالبه مهریه بعد از فوت شوهر، مخصوصاً وقتی پای سکه وسط میاد و بحث نظریه قوه قضاییه مطرح میشه، می تونه کمی پیچیده و پر از جزئیات باشه. تو این شرایط حساس و گاهی هم ناراحت کننده، داشتن یک وکیل متخصص خانواده که به ریزه کاری های این قوانین مسلط باشه، واقعاً می تونه عصای دست شما باشه.

• وکیل می تونه مدارک رو درست و کامل جمع آوری کنه.
• بهترین مسیر قانونی (اجرای ثبت یا دادگاه) رو براتون انتخاب کنه.
• دادخواست ها رو به بهترین شکل تنظیم کنه تا حق تون ضایع نشه.
• در جلسات دادگاه از حقوق شما دفاع کنه.
• مهم تر از همه، شما رو از درگیری های حقوقی و اداری راحت می کنه تا تو این شرایط سخت، کمتر دغدغه داشته باشید.

آیا میشه مهریه سکه رو از پدرشوهر یا بقیه ورثه گرفت؟

این یکی از سوالات رایج و پرتکراره که ذهن خیلی ها رو درگیر می کنه. بیاید یه بار برای همیشه قضیه رو روشن کنیم: اصل بر اینه که بدهی های متوفی، از جمله مهریه، فقط و فقط از ترکه (اموال و دارایی های به جا مانده) خودش پرداخت میشه. یعنی ورثه، مثل پدرشوهر، مادرشوهر، برادرشوهر یا حتی فرزندان خودتون، مسئولیتی در قبال پرداخت مهریه شما از اموال شخصی خودشون ندارن.

پس اگه شوهرتون هیچ مالی از خودش به جا نذاشته باشه، شما نمی تونید برید سراغ پدرشوهر یا بقیه ورثه و بگید: پول مهریه من رو شما باید بدید! چون اونا بدهکار شما نیستن، متوفی بدهکار شما بوده و بدهی فقط از اموال خود متوفی قابل وصوله.

استثنائات مهم: چه وقت ورثه مسئول میشن؟

اما همیشه تو حقوق، یه اما و اگرهایی هست. چند تا استثنا وجود داره که تو این شرایط، ممکنه بشه مهریه رو از اشخاص دیگه هم مطالبه کرد:

1. ضمانت پرداخت مهریه توسط شخص ثالث (مثلاً پدرشوهر) در زمان عقد:

   گاهی وقت ها، در زمان جاری شدن عقد، پدرشوهر یا شخص دیگه ای ممکنه زیر سند ازدواج رو امضا کنه و ضمانت پرداخت مهریه رو بر عهده بگیره. اگه همچین اتفاقی افتاده باشه و پدرشوهر (یا هر شخص ثالث دیگه) رسماً ضمانت کرده باشه که مهریه رو پرداخت می کنه، در این صورت، شما می تونید مهریه خودتون رو از اون ضامن (یعنی پدرشوهر) مطالبه کنید. حتی اگه شوهرتون فوت کرده باشه و مالی هم نداشته باشه، ضامن همچنان مسئوله. این رو حتماً تو سند ازدواجتون بررسی کنید.

2. دریافت ارث توسط شوهر از پدرشوهر فوت شده (قبل از فوت خود شوهر):

   فرض کنید پدرشوهر شما، قبل از اینکه شوهر شما فوت کنه، از دنیا رفته باشه و ارثیه ای به شوهر شما رسیده باشه. در این حالت، اون ارثیه به عنوان بخشی از اموال شوهر شما محسوب میشه و وارد ترکه اون میشه. پس، شما می تونید مهریه تون رو از سهم الارثی که شوهرتون از پدرش به ارث برده، مطالبه کنید. به عبارت دیگه، مهریه شما از اون اموالی که به شوهرتون از پدرش ارث رسیده بود، پرداخت میشه. اینجا دیگه خود پدرشوهر مستقیم مسئول نیست، بلکه اموالی که از اون به شوهرتون رسیده بوده، ملاک قرار می گیره.

غیر از این دو حالت استثنائی، معمولاً نمی تونید از ورثه متوفی به صورت شخصی مهریه رو مطالبه کنید. پس حواس تون باشه که همیشه پیگیر ترکه متوفی باشید و ببینید چه اموالی از ایشون به جا مونده.

سوالات متداول

در این بخش به چند سوال رایج و مهم دیگه که ممکنه ذهن شما رو درگیر کرده باشه، پاسخ می دیم.

اگر شوهر هیچ مالی از خود بر جای نگذاشته باشد، تکلیف مهریه سکه چیست؟

اگه متاسفانه شوهر شما هیچ مالی (ترکه) از خودش به جا نذاشته باشه و هیچ شخص ثالثی هم ضمانت مهریه رو نکرده باشه، در این صورت عملاً امکان مطالبه مهریه وجود نداره. چون مهریه یک دین بر عهده مرد بوده و باید از اموال خودش پرداخت می شده. اگه مالی نباشه، دیگه محلی برای پرداخت مهریه نیست.

چه مدت زمانی برای مطالبه مهریه سکه پس از فوت شوهر وجود دارد؟

برای مطالبه مهریه، چه در زمان حیات شوهر و چه بعد از فوتش، هیچ مرور زمان خاصی وجود نداره. یعنی شما هر زمانی که اراده کنید، می تونید مهریه خودتون رو مطالبه کنید. حتی اگه سال ها از فوت همسرتون گذشته باشه، باز هم این حق برای شما محفوظه و از بین نمیره. البته توصیه میشه برای جلوگیری از پیچیدگی ها و مشکلات احتمالی (مثلاً از بین رفتن اموال یا جابجایی ترکه)، هرچه زودتر اقدام کنید.

اگر ترکه شامل اموال غیرمنقول (مثل ملک) باشد، نحوه وصول مهریه سکه چگونه است؟

اگه ترکه متوفی شامل اموال غیرمنقول (مثل زمین، خانه، آپارتمان) باشه، ابتدا باید از طریق اجرای ثبت یا دادگاه، درخواست توقیف اون اموال رو بدید. بعد از توقیف، این اموال با نظر کارشناس رسمی دادگستری قیمت گذاری میشن. اگه امکان تقسیم ملک وجود داشته باشه، ممکنه قسمتی از ملک به شما تعلق بگیره. در غیر این صورت، ملک به فروش میرسه و مهریه شما از محل فروش اون پرداخت میشه. این فرآیند ممکنه کمی زمان بر باشه.

آیا برای مهریه سکه سقفی مانند ۱۱۰ سکه وجود دارد؟

خیر، اون سقف ۱۱۰ سکه فقط و فقط برای بحث جلب مرد در زمان حیاتش هست، یعنی اگه مرد زنده باشه و بیش از ۱۱۰ سکه مهریه داشته باشه و نپردازه، برای مازاد بر ۱۱۰ سکه، زندان نمیره. اما بعد از فوت شوهر، این سقف ۱۱۰ سکه اصلاً مطرح نیست. شما می تونید تمام مهریه سکه خودتون رو (مثلاً ۳۰۰ یا ۵۰۰ سکه) از ترکه متوفی مطالبه کنید. تا زمانی که ترکه موجود باشه و کفایت کنه، تمام مهریه قابل وصوله.

نتیجه گیری

همونطور که دیدیم، بحث نحوه محاسبه مهریه سکه بعد از فوت شوهر یه موضوع حقوقی حساس و پر از جزئیاته که نباید سرسری ازش گذشت. مهم ترین نکته ای که باید به خاطر بسپارید اینه که مهریه شما، چه از نوع سکه باشه و چه هر چیز دیگه، یک حق مسلم و دین ممتاز بر گردن همسرتون هست که حتی بعد از فوت ایشون هم پابرجاست و باید از ترکه ایشون پرداخت بشه.

تفاوت اساسی مهریه سکه با مهریه نقدی اینه که برای سکه، ملاک اصلی پرداخت عین سکه هاست، و اگه نشد، قیمت روز پرداخت (یعنی روزی که مهریه رو دریافت می کنید یا حکم اجرا میشه) ملاکه، نه قیمت روز فوت یا عقد. این یه نکته کلیدیه که خیلی ها رو به اشتباه میندازه و از جدیدترین نظریه قوه قضاییه هم نشأت می گیره.

پس، اگه تو این شرایط سخت قرار گرفتید، بدونید که حق تون سر جاشه. تعلل نکنید و هرچه زودتر با جمع آوری مدارک لازم، مراحل قانونی رو برای مطالبه مهریه تون شروع کنید. اگه حس می کنید این مسیر براتون پیچیده ست یا نیاز به راهنمایی بیشتری دارید، حتماً با یک وکیل متخصص خانواده مشورت کنید. اون ها می تونن بهترین راه رو بهتون نشون بدن تا خدایی نکرده حق تون ضایع نشه.