لایحه استرداد دادخواست توسط وکیل

شاید برای شما هم پیش آمده باشد که بعد از کلی فکر و هزینه برای ثبت یک دادخواست حقوقی، بنا به دلایلی تصمیم بگیرید از ادامه پیگیری آن منصرف شوید. اینجاست که پای لایحه استرداد دادخواست توسط وکیل به میان می آید. این لایحه، ابزاری حقوقی است که به خواهان یا وکیل او اجازه می دهد تا قبل از صدور حکم نهایی، رسماً پرونده را پس بگیرد و از ادامه روند دادرسی انصراف دهد. اما نکته مهم این است که این کار، مثل هر اقدام حقوقی دیگری، ظرافت ها و پیامدهای خاص خودش را دارد و نقش یک وکیل ماهر در انجام صحیح آن، حیاتی است.

گاهی اوقات در پیچ و خم های پرونده های حقوقی، شرایط آنقدر تغییر می کند که راهی جز عقب نشینی و استرداد دادخواست باقی نمی ماند. فکرش را بکنید؛ یک پرونده را با کلی امید و انتظار شروع کرده اید، اما در میانه راه، ناگهان طرفین به توافق می رسند، یا شاید متوجه ایراداتی در دادخواست شده اید که ادامه دادخواست را بی نتیجه می کند. در چنین مواقعی، تصمیم گیری برای استرداد دادخواست می تواند تصمیمی هوشمندانه باشد، به شرطی که درست و با اطلاع از تمام جزئیات حقوقی انجام شود. اینجاست که حضور یک وکیل کاربلد، مثل یک ناخدای باتجربه در دریای پر تلاطم قانون، شما را از کج راهه ها نجات می دهد.

چرا باید به فکر استرداد دادخواست بیفتیم؟ (دلایل و اهمیت نقش وکیل)

شاید بپرسید اصلاً چرا کسی باید دادخواستی را که خودش داده، پس بگیرد؟ دلایل مختلفی وجود دارد که خواهان یا وکیلش را به سمت استرداد دادخواست سوق می دهد. گاهی اوقات، بعد از شروع دادرسی، طرفین دعوا به سازش و صلح می رسند و دیگر نیازی به ادامه روند قضایی نمی بینند. در این حالت، استرداد دادخواست بهترین راه برای ختم پرونده است. گاهی هم ممکن است خواهان متوجه شود که دلایلش برای طرح دعوا کافی نیست یا مدارک لازم را در اختیار ندارد و ادامه پرونده فقط اتلاف وقت و هزینه است.

بعضی وقت ها هم وکیل با بررسی دقیق تر پرونده، متوجه می شود که دادخواست ایراد شکلی یا ماهوی دارد که می تواند منجر به رد یا ابطال دادخواست شود. در چنین شرایطی، به جای اینکه منتظر رأی دادگاه باشیم، بهتر است خودمان از فرصت استفاده کرده و دادخواست را مسترد کنیم تا شاید بتوانیم با اصلاح ایرادات، دوباره آن را مطرح کنیم. نقش وکیل در اینجا بسیار پررنگ است؛ او با دانش حقوقی خود، می تواند بهترین زمان و مناسب ترین روش را برای استرداد دادخواست پیشنهاد دهد تا کمترین ضرر و بیشترین منفعت برای موکلش حاصل شود.

تصمیم برای استرداد دادخواست، همیشه یک عقب نشینی نیست، گاهی هوشمندانه ترین استراتژی برای بازگشت قوی تر به میدان حقوقی است. وکیل شما، راهنمای این استراتژی خواهد بود.

پس، می بینیم که دلایل برای استرداد دادخواست می تواند خیلی متنوع باشد و هر کدام هم پیامدهای حقوقی متفاوتی دارند. از توافق با خوانده تا کشف نقص در مدارک، همه این ها می توانند بهانه ای برای این اقدام باشند. نکته کلیدی این است که در هر مرحله از دادرسی، این استرداد چه آثاری خواهد داشت و آیا بعداً می شود دوباره همان دعوا را مطرح کرد یا نه؟ اینجاست که مشورت با یک وکیل متخصص و باتجربه، اهمیت خودش را نشان می دهد. اوست که می تواند با تحلیل دقیق وضعیت پرونده، شما را از خطرات احتمالی حفظ کرده و بهترین مسیر را برای استرداد دادخواست یا دعوا پیشنهاد دهد.

قانون چه می گوید؟ (بررسی مواد ۱۰۷ و ۳۶۳ قانون آیین دادرسی مدنی)

حالا که فهمیدیم چرا باید دادخواست را مسترد کرد، بیایید ببینیم قانون کشورمان در این مورد چه می گوید. اصلی ترین ماده قانونی که درباره استرداد دادخواست و دعوا صحبت می کند، ماده ۱۰۷ قانون آیین دادرسی مدنی است. این ماده، سه حالت کلی را برای استرداد مشخص کرده که هر کدام هم آثار حقوقی خاص خودشان را دارند. در کنار آن، ماده ۳۶۳ همین قانون هم به استرداد دادخواست در مرحله تجدیدنظر می پردازد.

ماده ۱۰۷ قانون آیین دادرسی مدنی: سه حالت کلیدی

ماده ۱۰۷ ق.آ.د.م، به خواهان اجازه می دهد که در سه زمان متفاوت، دادخواست یا دعوای خودش را مسترد کند:

بند الف: استرداد دادخواست تا اولین جلسه دادرسی (قرار ابطال دادخواست)

این بند می گوید که خواهان می تواند تا قبل از شروع اولین جلسه دادرسی، دادخواست خودش را پس بگیرد. یعنی از زمانی که دادخواست را ثبت کرده اید تا لحظه ای که قرار است برای اولین بار در دادگاه حاضر شوید، فرصت دارید. در این حالت، دادگاه قرار ابطال دادخواست را صادر می کند. نکته مهم اینجاست که وقتی دادخواست ابطال می شود، خواهان می تواند دوباره و در آینده، همان دعوا را با همان موضوع و طرفین مطرح کند. یعنی پرونده به نوعی از اول شروع می شود، انگار که اصلاً دادخواستی داده نشده بود. این بهترین حالت برای استرداد است، چون دست خواهان برای طرح مجدد دعوا باز می ماند.

بند ب: استرداد دعوا تا پایان دادرسی (قرار رد دعوا)

اگر از فرصت بند الف استفاده نکردید و دادرسی شروع شد، باز هم جای نگرانی نیست. خواهان می تواند تا زمانی که دادرسی تمام نشده (یعنی هنوز حکم نهایی صادر نشده)، دعوای خودش را پس بگیرد. مثلاً اگر در جلسه دوم یا سوم دادرسی تصمیم به استرداد گرفتید، اینجا بند ب کاربرد دارد. در این حالت، دادگاه قرار رد دعوا را صادر می کند. مثل بند الف، با صدور قرار رد دعوا هم خواهان می تواند مجدداً همان دعوا را در آینده مطرح کند. این یعنی پرونده مختومه می شود، اما خواهان این حق را دارد که دوباره برای احقاق حقش اقدام کند، البته با رفع ایرادات یا دلایل جدید.

بند ج: استرداد دعوا پس از ختم مذاکرات (قرار سقوط دعوا)

این بند کمی حساس تر است. اگر کار دادرسی پیش رفت و مذاکرات اصحاب دعوا تمام شد (مثلاً مرحله تبادل لوایح یا تحقیق و کارشناسی به اتمام رسید و دادگاه آماده صدور رأی است)، خواهان تنها در دو صورت می تواند دعوای خود را مسترد کند:

1. با رضایت خوانده: یعنی خوانده هم قبول کند که خواهان دعوایش را پس بگیرد.
2. یا خواهان از کل دعوا صرف نظر کند: یعنی خواهان کلاً قید آن حق را بزند و دیگر نخواهد در مورد آن موضوع شکایتی داشته باشد.

در این حالت، دادگاه قرار سقوط دعوا را صادر می کند. فرق این قرار با دو مورد قبلی این است که وقتی قرار سقوط دعوا صادر می شود، دیگر آن دعوا قابلیت طرح مجدد ندارد و اصطلاحاً وارد مرحله امر مختومه می شود. یعنی خواهان برای همیشه حق طرح آن دعوا را از دست می دهد. به همین دلیل، تصمیم گیری برای استرداد در این مرحله، نیاز به دقت و مشورت بسیار زیاد با وکیل دارد.

ماده ۳۶۳ قانون آیین دادرسی مدنی: استرداد دادخواست تجدیدنظر

حالا فرض کنید پرونده به مرحله تجدیدنظر رسیده و یکی از طرفین (خواهان یا خوانده) دادخواست تجدیدنظر داده است. اگر در این مرحله هم تصمیم به استرداد بگیرید، ماده ۳۶۳ قانون آیین دادرسی مدنی وارد عمل می شود. این ماده می گوید که اگر هر یک از طرفین، دادخواست تجدیدنظر خود را مسترد کنند، مرجع تجدیدنظر قرار ابطال دادخواست تجدیدنظر را صادر می کند. اثر این قرار این است که رأی دادگاه بدوی قطعی می شود. یعنی دیگر نمی توانید دوباره برای تجدیدنظرخواهی از آن رأی اقدام کنید.

تفاوت ابطال، رد و سقوط دعوا (چیستی و آثار حقوقی)

تفاوت این سه نوع قرار خیلی مهم است، چون سرنوشت دعوای شما را مشخص می کند:

نوع قرار	مرحله استرداد	قابلیت طرح مجدد دعوا	اثر حقوقی
ابطال دادخواست	تا اولین جلسه دادرسی	بله، قابل طرح مجدد است.	پرونده انگار از اول طرح نشده.
رد دعوا	پس از اولین جلسه و تا پایان دادرسی	بله، قابل طرح مجدد است.	پرونده مختومه می شود اما حق طرح مجدد محفوظ است.
سقوط دعوا	پس از ختم مذاکرات (با رضایت خوانده یا انصراف کلی)	خیر، جزء امر مختومه شده و قابل طرح مجدد نیست.	حق طرح دعوا برای همیشه ساقط می شود.

همانطور که می بینید، شناخت دقیق این تفاوت ها برای وکیل و موکلش ضروری است تا تصمیمی بگیرند که با اهداف و مصلحت موکل سازگار باشد. تصمیم نادرست در اینجا، می تواند به از دست دادن همیشگی یک حق منجر شود.

اختیارات وکیل در این بازی حقوقی (نکات حیاتی وکالتنامه)

حالا می رسیم به یک نکته فوق العاده مهم و حساس: وکیل چقدر اختیار دارد تا خودش دادخواست را مسترد کند؟ اینجا پای وکالتنامه و اذن موکل به میان می آید. یادتان باشد که وکیل، وکیل است و نه صاحب دعوا. او نماینده موکلش است و اختیاراتش محدود به چیزی است که موکل به او داده.

وکالتنامه و لزوم تصریح اختیار: بررسی بندهای مربوط به استرداد

برای اینکه وکیل بتواند دادخواست یا دعوا را مسترد کند، باید این اختیار به صراحت در وکالتنامه اش قید شده باشد. اغلب در وکالتنامه های رسمی، بندهای مختلفی برای اختیارات وکیل وجود دارد (مثلاً بند ۱۴ وکالتنامه هایی که در دفاتر اسناد رسمی تنظیم می شود). اگر در وکالتنامه، اختیار استرداد دادخواست یا استرداد دعوا یا انصراف از دعوا به وکیل داده نشده باشد، وکیل نمی تواند خودسرانه چنین اقدامی را انجام دهد.

گاهی اوقات، وکیل فقط اختیار سازش را دارد. سازش با استرداد دعوا فرق می کند. در سازش، طرفین به توافق می رسند و پرونده به شکلی دیگر مختومه می شود، اما در استرداد، خواهان به تنهایی از ادامه دعوا انصراف می دهد. پس این دو اختیار را با هم اشتباه نگیرید.

پیامدهای اقدام بدون اذن صریح موکل: مسئولیت وکیل

اگر وکیلی بدون داشتن اختیار صریح در وکالتنامه یا بدون اذن و دستور کتبی موکلش، اقدام به استرداد دادخواست کند، مرتکب تخلف شده و ممکن است با مسئولیت های حقوقی و انتظامی روبرو شود. این مسئولیت می تواند شامل جبران ضرر و زیان وارده به موکل (مثلاً از دست رفتن حق طرح مجدد دعوا در صورت صدور قرار سقوط دعوا) و همچنین مجازات های انتظامی از سوی کانون وکلا باشد. پس، این موضوع شوخی بردار نیست و وکیل باید نهایت دقت را به خرج دهد.

توصیه های عملی به وکلا: چگونه از خود و موکل محافظت کنیم؟

به عنوان یک وکیل یا کارآموز وکالت، برای جلوگیری از مشکلات احتمالی، بهتر است این نکات را همیشه مد نظر داشته باشید:

• اهمیت کسب دستور کتبی و صریح از موکل: حتی اگر اختیار استرداد در وکالتنامه شما قید شده، باز هم بهتر است برای انجام این کار، دستور کتبی و جداگانه از موکلتان بگیرید. این کار هم شما را از نظر حقوقی در امان نگه می دارد و هم شفافیت بیشتری در رابطه با موکل ایجاد می کند.
• شرح کامل پیامدهای حقوقی استرداد به موکل: قبل از هر اقدامی، حتماً به موکلتان توضیح دهید که استرداد دادخواست در مرحله فعلی پرونده، چه نوع قراری را به دنبال دارد (ابطال، رد یا سقوط) و مهم تر از آن، آیا می تواند دوباره دعوا را مطرح کند یا نه.
• مستندسازی فرآیند تصمیم گیری: تمام مکاتبات، جلسات و تصمیم گیری ها با موکل در خصوص استرداد دادخواست را به صورت مکتوب و مستند نگه دارید تا در صورت بروز هرگونه اختلاف، سندی برای دفاع از خود داشته باشید.

خلاصه که در این مرحله، دقت و شفافیت حرف اول را می زند. وکیل باید مثل یک جراح با دقت عمل کند تا آسیبی به حقوق موکلش وارد نشود.

قدم به قدم تا تنظیم لایحه استرداد دادخواست توسط وکیل

حالا که با مبانی قانونی و اختیارات وکیل آشنا شدیم، وقت آن است که برویم سر اصل مطلب: چطور یک لایحه استرداد دادخواست حرفه ای تنظیم کنیم؟ این بخش یک راهنمای گام به گام برای وکلا و کارآموزان وکالت است تا با اطمینان خاطر بیشتری این لایحه مهم را بنویسند.

اطلاعات مورد نیاز: هر آنچه باید بدانید

قبل از اینکه قلم به دست بگیرید یا کیبورد را لمس کنید، باید مطمئن شوید که تمام اطلاعات لازم و دقیق را در اختیار دارید. این اطلاعات شامل موارد زیر است:

• کلاسه پرونده: شماره ای منحصر به فرد که پرونده شما با آن در سیستم قضایی شناخته می شود.
• شماره بایگانی: شماره ای که به پرونده در شعبه دادگاه اختصاص داده شده است.
• شعبه رسیدگی کننده: دقیقاً مشخص کنید کدام شعبه از کدام دادگاه (مثلاً شعبه ۲۵ دادگاه عمومی حقوقی تهران) به پرونده شما رسیدگی می کند.
• مشخصات کامل خواهان و خوانده: نام و نام خانوادگی، کد ملی، آدرس و سایر اطلاعات هویتی طرفین.
• خواسته دعوا: موضوع اصلی پرونده که در دادخواست اولیه مطرح شده بود.
• تاریخ اولین جلسه دادرسی (در صورت لزوم): اگر قرار است استرداد را قبل از اولین جلسه انجام دهید، اطلاع از تاریخ این جلسه مهم است.
• مرحله کنونی دادرسی: اینکه پرونده در مرحله بدوی است، تجدیدنظر یا قبل از ختم مذاکرات.

مخاطب لایحه: به چه کسی نامه می نویسیم؟

لایحه استرداد دادخواست، همیشه باید خطاب به ریاست محترم شعبه رسیدگی کننده به پرونده نوشته شود. این مهم است که عنوان دقیق شعبه و دادگاه را ذکر کنید تا لایحه شما به درستی ارجاع شود.

نحوه نگارش متن لایحه: کلمه به کلمه، دقیق و شفاف

متن لایحه باید رسمی، شفاف و بدون ابهام باشد. به نکات زیر توجه کنید:

1. بخش عنوان و مشخصات:
   • در بالای صفحه، عنوان بسمه تعالی یا به نام خدا را بنویسید.
   • سپس، عنوان لایحه استرداد دادخواست/دعوا را قرار دهید.
   • بعد از آن، مشخصات کامل خودتان به عنوان وکیل (نام، نام خانوادگی، شماره پروانه وکالت) و موکلتان (نام و نام خانوادگی، کد ملی) را قید کنید.
2. اشاره به کلاسه پرونده و خواهان/خوانده:
   • با احترام، معروض می دارد: احتراماً، اینجانب [نام و نام خانوادگی وکیل]، وکیل محترم [نام و نام خانوادگی موکل]، خواهان پرونده کلاسه [کلاسه پرونده] و شماره بایگانی [شماره بایگانی]، مطروحه در آن شعبه محترم با خواسته [خواسته دعوا] به طرفیت [نام و نام خانوادگی خوانده/خواندگان]…
3. استناد به اختیار حاصل از وکالتنامه و دستور موکل:
   • حتماً قید کنید که به استناد اختیار حاصله از وکالتنامه شماره [شماره وکالتنامه یا تاریخ تنظیم] (بند ۱۴ وکالتنامه) و حسب دستور صریح و کتبی موکل محترم، خانم/آقای [نام موکل]، به پیوست تقدیم می گردد.
4. ذکر ماده قانونی مربوطه (۱۰۷ یا ۳۶۳ ق.آ.د.م) و بند الف/ب/ج:
   • این قسمت بسیار مهم است. بسته به مرحله ای که در آن قرار دارید، به ماده ۱۰۷ (بند الف، ب یا ج) یا ماده ۳۶۳ قانون آیین دادرسی مدنی استناد کنید.
     • مثلاً: نظر به اینکه استرداد دادخواست/دعوا قبل از اولین جلسه دادرسی می باشد، لذا مستنداً به بند «الف» ماده ۱۰۷ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی، اقدام به استرداد دادخواست می نمایم.
     • یا: نظر به اینکه استرداد دعوا در جریان دادرسی و قبل از ختم مذاکرات است، لذا مستنداً به بند «ب» ماده ۱۰۷ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی، اقدام به استرداد دعوا می نمایم.
     • یا در صورتی که خوانده رضایت داده یا موکل از کل دعوا انصراف داده: با توجه به رضایت کتبی خوانده محترم/انصراف کلی موکل از دعوا، مستنداً به بند «ج» ماده ۱۰۷ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی، اقدام به استرداد دعوا می نمایم.
5. درخواست صریح صدور قرار مقتضی (ابطال/رد/سقوط):
   • در نهایت، درخواست خود را به صورت صریح و بدون ابهام مطرح کنید: لذا از محضر عالی درخواست صدور قرار مقتضی (ابطال دادخواست / رد دعوا / سقوط دعوا) و مختومه نمودن پرونده امر را استدعا دارد.
6. امضای وکیل و تاریخ:
   • در پایان لایحه، با تشکر و تجدید احترام یا با احترام را بنویسید.
   • نام و نام خانوادگی، امضا و تاریخ را درج کنید.

نحوه ثبت لایحه: از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی تا پیگیری

بعد از تنظیم لایحه، نوبت به ثبت آن می رسد. این روزها، بیشتر اقدامات قضایی از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی انجام می شود:

1. آماده سازی لایحه: لایحه را به صورت تایپ شده و خوانا آماده کنید.
2. مراجعه به دفتر خدمات الکترونیک قضایی: با در دست داشتن اصل وکالتنامه، کارت ملی و البته لایحه آماده شده، به یکی از این دفاتر مراجعه کنید.
3. ثبت لایحه: کارشناس دفتر، لایحه شما را در سیستم ثبت کرده و یک کد رهگیری به شما می دهد.
4. پیگیری: بعد از ثبت، حتماً از طریق سامانه ثنا یا مراجعه به شعبه، وضعیت لایحه تان را پیگیری کنید تا مطمئن شوید به پرونده شما ضمیمه شده و تصمیم لازم اتخاذ شده است.

نمونه ای از یک لایحه استرداد دادخواست توسط وکیل (قابل انطباق)

برای اینکه دید بهتری پیدا کنید، یک نمونه کلی از لایحه استرداد دادخواست را اینجا برایتان می آورم. یادتان باشد که این فقط یک الگو است و باید با توجه به شرایط پرونده شما، کلمات و جزئیات آن تغییر کند.

بسمه تعالی
تاریخ: [تاریخ نگارش لایحه]

ریاست محترم شعبه [شماره شعبه] دادگاه عمومی حقوقی/خانواده/... شهرستان [نام شهرستان]

موضوع: لایحه استرداد دادخواست/دعوا توسط وکیل

با سلام و احترام؛

احتراماً، اینجانب [نام و نام خانوادگی وکیل]، فرزند [نام پدر وکیل]، به شماره ملی [کد ملی وکیل] و شماره پروانه وکالت [شماره پروانه]، وکیل پایه یک دادگستری، به وکالت از موکل محترم خانم/آقای [نام و نام خانوادگی موکل]، فرزند [نام پدر موکل]، به شماره ملی [کد ملی موکل]، خواهان پرونده کلاسه [کلاسه پرونده] و شماره بایگانی [شماره بایگانی]، مطروحه در آن شعبه محترم با خواسته [خواسته دعوا (مثلاً: مطالبه وجه یک فقره چک / الزام به تنظیم سند رسمی / طلاق)] به طرفیت خوانده محترم خانم/آقای [نام و نام خانوادگی خوانده]، به استحضار می رساند:

حسب اختیارات تفویضی از موکل محترم به موجب وکالتنامه رسمی شماره [تاریخ یا شماره ثبت وکالتنامه] (بند 14 وکالتنامه) و به شرح دستور صریح و کتبی ایشان مورخ [تاریخ دستور کتبی موکل، در صورت وجود] که به پیوست تقدیم می گردد، و با عنایت به [ذکر دلیل استرداد به صورت کلی، مثلاً: توافق حاصله با خوانده محترم یا تغییر شرایط و مقتضیات پرونده یا کشف ایراد در مدارک مثبته دعوا]:

1.  نظر به اینکه استرداد دادخواست/دعوا در مرحله [قبل از اولین جلسه دادرسی / در جریان دادرسی و قبل از ختم مذاکرات / پس از ختم مذاکرات و با رضایت کتبی خوانده / پس از ختم مذاکرات و انصراف کلی از دعوا] می باشد؛
2.  لذا، اینجانب به وکالت از موکل محترم، مستنداً به [ذکر دقیق ماده و بند قانونی، مثلاً: بند «الف» ماده ۱۰۷ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی یا بند «ب» ماده ۱۰۷ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی یا بند «ج» ماده ۱۰۷ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی یا ماده ۳۶۳ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی (برای تجدیدنظر)]، صریحاً و منجزاً دادخواست/دعوای فوق الذکر را مسترد می نمایم.

علیهذا، از محضر عالی قضایی تقاضای صدور قرار مقتضی (ابطال دادخواست / رد دعوا / سقوط دعوا) و مختومه نمودن پرونده کلاسه فوق الاشاره مورد استدعاست.

با تشکر و تجدید احترام

[نام و نام خانوادگی وکیل]
امضا

چطور این نمونه را برای حالات مختلف تطبیق دهیم؟

• برای استرداد قبل از اولین جلسه (بند الف): در بند 1 لایحه بنویسید قبل از اولین جلسه دادرسی و در بند 2 به بند الف ماده 107 استناد کنید و درخواست ابطال دادخواست نمایید.
• برای استرداد در جریان دادرسی (بند ب): در بند 1 بنویسید در جریان دادرسی و قبل از ختم مذاکرات و در بند 2 به بند ب ماده 107 استناد کنید و درخواست رد دعوا نمایید.
• برای استرداد پس از ختم مذاکرات (بند ج): در بند 1 بنویسید پس از ختم مذاکرات و با رضایت کتبی خوانده / انصراف کلی از دعوا و در بند 2 به بند ج ماده 107 استناد کنید و درخواست سقوط دعوا نمایید. حتماً رضایت نامه کتبی خوانده (در صورت لزوم) را ضمیمه لایحه کنید.
• برای استرداد در مرحله تجدیدنظر: در بند 1 بنویسید در مرحله تجدیدنظر و در بند 2 به ماده 363 استناد کنید و درخواست ابطال دادخواست تجدیدنظر نمایید.

با رعایت این نکات، می توانید یک لایحه استرداد دادخواست موثر و قانونی را تنظیم کنید که به خوبی اهداف شما و موکلتان را منعکس کند.

پیامدهای حقوقی و مالی استرداد دادخواست (از دیدگاه وکیل و موکل)

استرداد دادخواست فقط یک عمل کاغذی نیست؛ این تصمیم می تواند پیامدهای حقوقی و مالی مهمی هم برای موکل و هم برای رابطه کاری وکیل با او داشته باشد. وکیل متخصص کسی است که تمام این ابعاد را به موکل خود توضیح می دهد.

سرنوشت دعوا: آیا دوباره می شود شکایت کرد؟ (مفهوم امر مختومه)

مهم ترین پیامد حقوقی استرداد دادخواست، همان چیزی است که قبلاً هم به آن اشاره کردیم: آیا می توان دوباره همان دعوا را مطرح کرد؟ پاسخ بستگی به نوع قراری دارد که دادگاه صادر می کند:

• قرار ابطال دادخواست یا رد دعوا: خوشبختانه در این دو حالت، دست خواهان برای طرح مجدد دعوا باز است. یعنی اگر بعدها شرایط تغییر کرد یا مدارک جدیدی پیدا شد، موکل می تواند دوباره همان دعوا را با همان خواسته و طرفین مطرح کند. این یعنی پرونده مختومه شده، اما حق او برای احقاق حقش از بین نرفته است.
• قرار سقوط دعوا: اینجاست که داستان فرق می کند. همانطور که گفتیم، وقتی قرار سقوط دعوا صادر می شود، دیگر آن دعوا وارد مرحله امر مختومه شده و خواهان برای همیشه حق طرح مجدد آن دعوا را از دست می دهد. این اتفاق زمانی می افتد که موکل از کل دعوا انصراف داده یا با رضایت خوانده، پس از ختم مذاکرات، اقدام به استرداد کرده است. این مسئله می تواند عواقب جبران ناپذیری داشته باشد، به همین دلیل، وکیل باید حتماً موکلش را از این پیامد آگاه کند.

وضعیت هزینه های دادرسی: پولمان چه می شود؟

یکی دیگر از نگرانی های رایج، وضعیت هزینه های دادرسی است که از قبل پرداخت شده. این هم موضوعی است که وکیل باید به خوبی به موکلش توضیح دهد:

• هزینه های دادرسی پرداخت شده: معمولاً هزینه هایی که برای ثبت دادخواست و مراحل اولیه دادرسی پرداخت شده، در صورت استرداد دادخواست یا دعوا، قابل استرداد نیستند. یعنی این پول ها به موکل بازگردانده نمی شوند، مگر در شرایط خاص و نادر که دادگاه رأی به استرداد آن بدهد.
• تاثیر بر هزینه های آتی: استرداد دادخواست می تواند از تحمیل هزینه های بیشتر دادرسی، کارشناسی و غیره در آینده جلوگیری کند. این یک جنبه مثبت مالی قضیه است.

پس، اگرچه شاید بخشی از هزینه های اولیه از دست برود، اما با استرداد به موقع و درست، می توان از ضررهای بزرگ تر در آینده جلوگیری کرد.

تغییرات در رابطه موکل و خوانده و مسائل اخلاقی و حرفه ای برای وکیل

استرداد دادخواست می تواند بر رابطه بین موکل و خوانده هم تاثیر بگذارد. مثلاً اگر دلیل استرداد، مصالحه و سازش باشد، طبیعتاً رابطه مسالمت آمیزتر خواهد شد. اما اگر استرداد به دلیل ناتوانی در اثبات دعوا باشد، ممکن است خوانده احساس پیروزی کند. از جنبه حرفه ای و اخلاقی هم، وکیل وظیفه دارد که:

• اطمینان از بهترین مصلحت موکل: تصمیم به استرداد باید همیشه بر اساس بهترین مصلحت موکل گرفته شود، نه منافع شخصی وکیل. وکیل باید تمامی جوانب را بررسی کرده و موکل را به طور کامل راهنمایی کند.
• شفافیت و صداقت: وکیل باید با موکلش کاملاً شفاف و صادق باشد و تمام پیامدها و گزینه های موجود را بدون پنهان کاری توضیح دهد.
• مستندسازی: همانطور که قبلاً هم گفتیم، ثبت و مستندسازی تمامی تصمیم گیری ها و توافقات با موکل در مورد استرداد دادخواست، از اهمیت بالایی برخوردار است.

در نهایت، استرداد دادخواست یک ابزار حقوقی قدرتمند اما دو لبه است. استفاده صحیح از آن می تواند یک برگ برنده باشد و استفاده نادرست، می تواند به از دست رفتن همیشگی یک حق منجر شود. به همین دلیل، هیچ وقت نباید بدون مشورت با یک وکیل متخصص و باتجربه، چنین تصمیمی را گرفت.

جمع بندی و توصیه نهایی

در این مقاله به طور مفصل درباره لایحه استرداد دادخواست توسط وکیل صحبت کردیم؛ از دلایلی که باعث می شود خواهان یا وکیلش به فکر این کار بیفتند، تا بررسی دقیق مواد قانونی مربوطه (ماده ۱۰۷ و ۳۶۳ قانون آیین دادرسی مدنی) و تفاوت های اساسی بین قرار ابطال، رد و سقوط دعوا. دیدیم که اختیارات وکیل در این زمینه چقدر مهم است و حتماً باید به صراحت در وکالتنامه قید شده باشد تا بعداً برای وکیل مسئولیتی ایجاد نشود.

همچنین، گام به گام نحوه تنظیم یک لایحه استرداد را با هم مرور کردیم و یک نمونه قابل انطباق ارائه دادیم تا بتوانید با اطمینان بیشتری لایحه خود را بنویسید و ثبت کنید. در پایان هم به پیامدهای مهم حقوقی و مالی این اقدام، مثل سرنوشت دعوا و قابلیت طرح مجدد آن (مفهوم امر مختومه) و وضعیت هزینه های دادرسی پرداختیم.

استرداد دادخواست، چه با هدف سازش و صلح باشد، چه برای رفع ایرادات پرونده یا حتی انصراف کلی از یک حق، همواره یک تصمیم حساس و سرنوشت ساز است. پیچیدگی های قانونی و پیامدهای بلندمدت آن، ضرورت حضور وکیل متخصص را دوچندان می کند. یک وکیل کارآزموده نه تنها شما را در مسیر درست حقوقی راهنمایی می کند، بلکه با دانش و تجربه اش، شما را از افتادن در دام مشکلات احتمالی و از دست دادن حقوق حقه بازمی دارد.

پس، اگر در هر مرحله از پرونده قضایی خود به فکر استرداد دادخواست افتادید، لطفاً این موضوع را ساده نگیرید. حتماً قبل از هر اقدامی، با یک وکیل متخصص در حوزه آیین دادرسی مدنی مشورت کنید. اوست که می تواند با تحلیل دقیق موقعیت شما، بهترین راه حل را پیشنهاد دهد و کمک کند تا با کمترین ریسک و بیشترین آگاهی، تصمیم درست را بگیرید. یادتان باشد، در دنیای حقوقی، پیشگیری همیشه بهتر از درمان است.