خلاصه کتاب ماشین تحریر عجیب ( نویسنده تام هنکس )

«ماشین تحریر عجیب» اثر تام هنکس، مجموعه ای از ۱۷ داستان کوتاه متفاوت و جذاب است که شما را با نگاه طنازانه و عمیق این بازیگر سرشناس به زندگی و روابط انسانی آشنا می کند.

تصور کنید ستاره ای مثل تام هنکس، که سال ها با فیلم هایش ما را سرگرم کرده، حالا پشت ماشین تحریر بنشیند و برایمان قصه بگوید. خب، دقیقاً همین اتفاق افتاده! کتاب «ماشین تحریر عجیب» اولین تجربه داستان نویسی اوست که حسابی سروصدا به پا کرده. این کتاب، یه مجموعه داستان کوتاه ۱۷ تاییه که هر کدومش یه دنیای جداگانه دارن، اما یه چیز باحال همه رو به هم وصل می کنه: یه ماشین تحریر قدیمی! اگه دوست دارید بدونید تام هنکس توی نویسندگی هم مثل بازیگریش درخشیده یا نه، و اصلاً این کتاب چی تو چنته داره، تا آخر این مقاله با ما همراه باشید.

تام هنکس: از پرده نقره ای تا صفحه کاغذ

اسم تام هنکس که میاد، ناخودآگاه یاد کلی فیلم شاهکار می افتیم؛ از «فارست گامپ» و «نجات سرباز رایان» گرفته تا «مسیر سبز» و «دورافتاده». مردی که با بازی های محشرش دو تا اسکار برده و تقریباً هیچ کس نیست که دوستش نداشته باشه. سال هاست که با بازیگریش دل ما رو برده و شخصیت هایی رو خلق کرده که تا ابد تو ذهن مون موندگارن. اما خب، تام هنکس یه هنرمند چندوجهیه و ظاهراً حسابی دلش می خواسته استعداد دیگه اش رو هم رو کنه: نویسندگی!

شاید خیلی ها تعجب کردن وقتی شنیدن تام هنکس قراره کتاب بنویسه. آخه بازیگری کجا، نوشتن کجا؟ اما حقیقت اینه که این بنده خدا از سال ۲۰۱۷ با همین کتاب «ماشین تحریر عجیب» نشون داد که تو نویسندگی هم دست کمی از بازیگری نداره. خودش گفته نوشتن این مجموعه داستان حدود دو سال طول کشیده و تو همین سفرها و موقعیت های کاری مختلف، قلم دستش گرفته و ایده هاش رو روی کاغذ آورده. حالا سوال اینه: آیا داستان سرایی تام هنکس هم مثل بازیگریش درخشان و پرفروغه؟ من که می گم بله! این کتاب پر از حس و حال خود تام هنکسه؛ طنازی هاش، نگاه عمیقش به آدم ها و روابط شون و اون حس خوبی که همیشه از فیلم هاش می گرفتیم، حالا تو کلماتش هم پیداست. این آدم اصلاً یه جوریه که هر کاری می کنه، تهش یه حس خوب و انسانی داره.

«ماشین تحریر عجیب»: تم ها و درون مایه ها

حالا برسیم به اصل مطلب، یعنی خود کتاب «ماشین تحریر عجیب» (Uncommon Type). همون طور که گفتیم، این کتاب شامل ۱۷ داستان کوتاهه که از زمین تا آسمون با هم فرق دارن. از یه روزنامه نگار کهنه کار و دنیا دیده تا یه گروه فضانورد و یه هنرپیشه که یک دفعه مشهور می شه. انگار هنکس چمدونش رو پر کرده از آدم های مختلف و زندگی های جورواجور و حالا دونه دونه داره برامون رو می کنه.

نقش نمادین ماشین تحریر: رفیق قدیمی در عصر جدید

نکته بامزه این کتاب، حضور یه «ماشین تحریر» تو همه داستان هاست. تام هنکس خودش یه کلکسیون بزرگ از ماشین های تحریر قدیمی داره و حسابی عاشقشونه. این عشق باعث شده که این رفیق قدیمی، تو هر داستان یه جوری خودش رو نشون بده. گاهی وقت ها مرکز داستانه و شخصیت اصلی باهاش سروکار داره، و گاهی هم فقط یه گوشه از اتاق نشسته و یه جزئیات نوستالژیک به حساب میاد. این انتخاب هنکس خیلی جالبه؛ انگار می خواد بگه حتی تو عصر دیجیتال و گوشی های هوشمند، هنوز هم یه جای خاص برای سنت و نوشتن با دل و جون وجود داره. ماشین تحریر اینجا فقط یه وسیله نیست، یه نماده از خلق کردن، از نوستالژی، و شاید حتی از تلاشی برای وصل شدن به گذشته.

ماشین تحریر وسیله است. اگر دست آدم درستی بیفتد، مى تواند دنیا را تغییر دهد.

تم های اصلی و مشترک: زندگی، عشق و کلی ماجرای انسانی

با وجود تفاوت های داستانی، یه سری تم و موضوع مشترک تو دل این ۱۷ قصه خوابیده که روح کتاب رو می سازه. بذارید چندتاش رو براتون بگم:

• زندگی روزمره و لحظات غیرعادی: هنکس خیلی خوب می تونه از دل اتفاقات ساده و عادی زندگی، چیزهای عجیب و غریب و بامزه دربیاره. مثلاً سفر رفتن یا یه روز عادی تو یه شهر شلوغ، یهو یه رنگ دیگه به خودش می گیره.
• عشق، دوستی و روابط انسانی: این کتاب پر از قصه هاییه که به پیچیدگی ها و سادگی های روابط آدم ها می پردازه. از دوستی های قدیمی و محکم گرفته تا عشق های نافرجام و چالش های خانوادگی.
• طنز هوشمندانه و لطیف: هنکس یه شوخ طبعی خاص داره که تو فیلم هاش هم دیدیم. اینجا هم این طنز رو حسابی به کار گرفته، اما نه طنزی که از خنده روده بر بشید، بلکه طنزی که لبخند می آره رو لبتون و فکرتون رو درگیر می کنه.
• جستجوی معنا، هدف و هویت: خیلی از شخصیت های این داستان ها درگیر پیدا کردن جایگاهشون تو دنیا یا معنی زندگی هستن. انگار هنکس می خواد بگه همه مون یه جورایی دنبال یه چیزی می گردیم.
• نوستالژی و ارجاع به گذشته: فضای خیلی از داستان ها شما رو به دهه های میانی قرن گذشته می بره؛ یه حس دلنشین و آشنا که انگار دارید تو یه فیلم کلاسیک آمریکایی قدم می زنید.
• بررسی چالش های انسانی با بصیرتی عمیق: هنکس تو این کتاب خیلی خوب به مسائل روحی و روانی آدم ها و سختی های زندگی شون می پردازه، اما با یه نگاه پر از امید و همدلی.

سفری کوتاه به دل داستان ها: روایت هایی که جادو می کنند

حالا که با حال و هوای کلی کتاب آشنا شدیم، بیایید یه سرکی هم به چند تا از داستان هایش بزنیم. البته نه اینکه کل قصه رو لو بدیم و مزه اش رو ازتون بگیریم، فقط یه معرفی کوچولو که بدونید چه خبره. نکته جالب اینجاست که بعضی از داستان ها شخصیت های مشترک دارن یا تو قالب های جالبی مثل ستون روزنامه ارائه شدن.

ماجراهای چهار دوست و سفر به مریخ!

یکی از بخش های شیرین کتاب، قصه هاییه که با محوریت چهار دوست به نام های آلن بین، استیو وانگ، هنک فیسِت و دوست چهارم روایت می شن. «سه هفته ی خسته کننده»، «به مریخ خوش آمدید»، «آلن بین به علاوه ی چهار» و «استیو وانگ بی نظیر است»، داستان هایی هستن که توشون این چهار رفیقِ بامزه، با همدیگه ماجراهای خنده دار و البته بعضی وقت ها جدی رو تجربه می کنن. از سفر به مریخ (البته یه سفر عجیب غریب به سبک هنکس!) گرفته تا مواجه شدن با اتفاقات روزمره. این داستان ها پر از دیالوگ های بامزه و موقعیت های غیرمنتظره ان که حسابی به دل می شینن. استیو وانگ، که یه جورایی نابغه جمع به حساب میاد، با ایده ها و فکراش همیشه بقیه رو شگفت زده می کنه.

تو داستان «به مریخ خوش آمدید»، هنکس با یه طنز خاص، شرایط زندگی تو مریخ رو روایت می کنه. فضانوردهایی که به دلایل نامعلوم، ساعت های اول سفرشون رو به استفراغ کردن می گذرونن! این نگاه متفاوت به مسائل علمی و تخیلی، خوندنش رو حسابی شیرین می کنه. یا تو «استیو وانگ بی نظیر است»، به نبوغ این شخصیت و راه حل های عجیبش برای مشکلات می پردازه.

«شهر ما امروز با هنک فیست»: روزنامه ای از دل نیویورک

چهار قسمت از کتاب به ستون روزنامه «شهر ما امروز با هنک فیست» اختصاص داره. این بخش ها، به قول معروف «از سیر تا پیاز» حال و هوای نیویورک و آدم هاش رو با یه لحن طنزآمیز و انتقادی روایت می کنه. هنک فیست، که خودش یه روزنامه نگار قدیمی و احتمالا از همون چهار دوسته، از اتفاقات کوچک و بزرگ شهر می نویسه. این بخش ها یه جورایی مثل یه سفر مجازی تو نیویورکه، اما نه اون نیویورک شلوغ و پر زرق و برق که تو فیلما دیدیم، بلکه نیویورکی که هنکس می بینه؛ با تمام جزئیاتش، طنزش و گاهی هم تلخی هاش. حتی صفحه آرایی این بخش ها هم تو نسخه اصلی کتاب، شبیه به ستون روزنامه است که این خودش یه حرکت خلاقانه است.

اعتراف مى کنم شهر نیویورک کلان شهر است، البته نه بدون جادو. وقتى خورشید پشت برج ها مى رود و از پختن پیاده رو دست بر مى دارد، آدم مى تواند پشت یکى از میزهایى که در پیاده رو است، بنشیند و نوشیدنى کوکتل سفارش دهد.

داستان های با درون مایه های عمیق تر

اما همه داستان ها شوخی و خنده نیستن. بعضی هاشون مثل «یک آخر هفته ی استثنایی» و «مکاشفات قلب من» حسابی شما رو درگیر روابط انسانی و چالش های عمیق تر می کنن. تو «یک آخر هفته ی استثنایی»، با یه رابطه پیچیده و حساس روبرو می شیم که هنکس خیلی هنرمندانه و با نگاهی موشکافانه بهش می پردازه. یا «مکاشفات قلب من» شما رو به دنیای درونی یه شخصیت می بره و افکار و احساساتش رو به تصویر می کشه. این داستان ها نشون می دن که هنکس فقط یه کمدین نیست و می تونه به مسائل جدی و عمیق هم بپردازه.

«گذشته برای ما مهم است» هم یکی دیگه از این داستان هاست که به موضوع نوستالژی و تأثیر گذشته روی حال و آینده می پردازه. هنکس نشون می ده که چطور خاطرات و اتفاقات گذشته، حتی اگه خیلی کوچیک باشن، می تونن تو زندگی ما نقش پررنگی داشته باشن. «سیاحتی در شهر نور» یه سفرنامه ست که شما رو با خودش به پاریس می بره و نگاه هنکس رو به این شهر زیبا و اتفاقاتی که ممکنه تو سفر پیش بیاد، می بینید. داستان «پیش ما بمانید» هم حس و حال جالبی از مهمان نوازی و ارتباطات ساده انسانی داره که دل آدم رو گرم می کنه. هر کدوم از این قصه ها، مثل یه تکه از پازل زندگی ان که کنار هم یه تصویر کامل و جذاب از دنیا رو می سازن.

چرا باید ماشین تحریر عجیب را خواند؟ نقاط قوت و جوایز

حالا شاید بپرسید با این همه کتاب خوب که تو بازار هست، چرا باید «ماشین تحریر عجیب» تام هنکس رو بخونیم؟ بذارید چند دلیل محکم براتون بیارم:

• نویسندگی قوی و روان هنکس: باور کنید یا نه، تام هنکس قلم خیلی روون و دلنشینی داره. داستان هاش کشش دارن و نمی ذارن کتاب رو زمین بذارید. شخصیت هاش واقعی و ملموس ان و انگار سال هاست می شناسیدشون.
• تنوع روایت ها: از طنز و شوخی گرفته تا درام و لحظات تأثیرگذار، همه چی تو این کتاب پیدا می شه. هر داستان یه حس جدید بهتون می ده و هرگز خسته نمی شید.
• بصیرت انسانی: هنکس یه نگاه عمیق و پر از همدلی به مسائل روزمره و چالش های عاطفی و روانی آدم ها داره. انگار از ته دلش ما رو می فهمه و باهامون ارتباط برقرار می کنه.
• جنبه نوستالژیک: اگه عاشق حس و حال قدیمی و نوستالژی ماشین تحریر و فضاهای دهه های گذشته هستید، این کتاب حسابی به دلتون می شینه.
• تحسین منتقدان و موفقیت تجاری: این کتاب فقط سلیقه من و شما نیست که خوبه! «ماشین تحریر عجیب» تو لیست پرفروش ترین کتاب های نیویورک تایمز، ساندی تایمز، یواس اِی تودی و ان پی آر قرار گرفته و منتقدای بزرگی مثل «استیو مارتین» حسابی تحسینش کردن.

استیو مارتین گفته: آشکار شد که تام هنکس نویسنده ای باهوش و طنزپرداز است که ذهنی بی نهایت غافلگیرکننده دارد. لعنت به او! این یعنی از نظر یه کمدین و نویسنده دیگه، کار هنکس حسابی درخشان بوده.

پس اگه دنبال یه کتاب داستان کوتاه جذاب، بامزه و در عین حال پرمغز هستید، اگه طرفدار تام هنکس هستید و دلتون می خواد یه جنبه دیگه از استعدادش رو کشف کنید، یا حتی اگه دانشجو و پژوهشگر ادبیاتید و دنبال یه اثر معاصر برای تحلیل می گردید، «ماشین تحریر عجیب» رو از دست ندید.

نشر و ترجمه های فارسی: کدام را انتخاب کنیم؟

حالا که تصمیم گرفتید این کتاب رو بخونید، شاید این سوال براتون پیش بیاد که کدوم ترجمه رو انتخاب کنید؟ در حال حاضر دو ترجمه اصلی از این کتاب تو بازار فارسی موجوده:

• ترجمه نیلوفر خوش زبان از نشر نون (که با عنوان «ماشین تحریر عجیب» منتشر شده).
• ترجمه محمد جوادی از نشر افق (که با عنوان «داستان های ماشین تحریر» منتشر شده).

یه نکته مهمی که درباره نشر افق وجود داره اینه که این ناشر ادعا می کنه که از طریق عقد قرارداد با خود نویسنده (تام هنکس) امتیاز انتشار ترجمه فارسی کتاب رو خریداری کرده. این موضوع ممکنه برای بعضی ها که به بحث حق کپی رایت اهمیت می دن، مهم باشه. هر دو ترجمه تلاش کردن که روح اصلی داستان ها و طنز هنکس رو منتقل کنن، اما خب مثل همیشه، سلیقه شخصی تو انتخاب ترجمه خیلی مهمه. می تونید با خوندن چند صفحه از هر دو نسخه، ببینید کدوم لحن و سبک ترجمه بیشتر به دلتون می شینه.

برشی از متن: طعم کلام تام هنکس

برای اینکه بهتر با سبک و سیاق داستان گویی تام هنکس آشنا بشید، چند تا از جملات و بخش های کوتاه کتاب رو براتون آوردیم. اینا نشون می دن که چقدر هنکس توصیف گر و با جزئیاته و چقدر می تونه با جملات ساده، یه دنیا معنا رو منتقل کنه:

براى روح آدم خوب است گاهى از قله پایین بیاید. در غیر این صورت، جز قله هاى کوه چیزى نمى بینى.

• «من از آن دسته آدم هاى خسته و تنهایم که مى توانند کل روز را بى هدف بگذرانند و احساس نکنند حتى ثانیه اى را هدر داده اند.» (داستان های ماشین تحریر – صفحه ۱۸)
• «بى وزنى به همان اندازه که تصور مى کنید باحال است، اما براى بعضى فضانوردهایى که به دلایل نامعلوم چند ساعتِ نخست سفرشان را به استفراغ کردن مى گذرانند، مى تواند دشوار باشد؛ انگار در جشن پیش از پرتاب، بیش از حد غذا خورده باشند! این یکى از حقایقى است که هیچ وقت ناسا منتشر نمى کند و در خاطرات فضانورد هم نمى آید.» (داستان های ماشین تحریر – صفحه ۱۷۷)
• «کنى قبلا در زندگى واقعى این اتفاق را ندیده بود؛ مردى گونه ى زنى را ببوسد. پدرش هیچ وقت نامادرش را نبوسیده بود؛ فقط به این دلیل که میخواست از اتاق بیرون برود. بوسیدن گونه، کارى بود که مردها و زن ها در تلویزیون مى کردند.» (داستان های ماشین تحریر – صفحه ۲۴۸)
• «مى خواهم بچه هایى که قرار است داشته باشم، روزى مکاشفه هاى قلب من را بخوانند. شخصا آن ها را صفحه به صفحه نقش خواهم کرد، چیزهایى که از جریان خودآگاهى واقعى من مى آیند و آن ها را در جعبه ى کفش نگه خواهم داشت تا بچه هایم آن قدر بزرگ بشوند که شرایط انسانى را هم بخوانند و هم به آن بیاندیشند.» (داستان های ماشین تحریر – صفحه ۲۷۰)

این جملات، فقط گوشه ای از قلم هنکس رو نشون میدن؛ قلمی که هم عمیقه، هم طناز و هم حسابی به دل میشینه. آدم وقتی اینا رو می خونه، دلش می خواد هرچه زودتر خود کتاب رو دست بگیره و تو دنیای تام هنکس غرق بشه.

نتیجه گیری: تام هنکس، نویسنده ای که باید کشفش کرد

خب، رسیدیم به پایان سفرمون تو دنیای «ماشین تحریر عجیب» تام هنکس. واقعاً این کتاب یه غافلگیری شیرینه از یه هنرمند بزرگ که نشون داده تو هر میدونی پا بذاره، می تونه حرف برای گفتن داشته باشه. «ماشین تحریر عجیب» فقط یه مجموعه داستان کوتاه نیست، یه پنجره است به روحیه و نگاه منحصر به فرد تام هنکس به زندگی، آدم ها و تمام اتفاقات عجیب و غریبی که تو روزمرگی ما پیش میان.

این کتاب با اون ۱۷ داستان متنوع و شخصیت های دوست داشتنیش، می تونه شما رو بخندونه، به فکر فرو ببره و یه جور حس نوستالژی قشنگ رو تو دلتون زنده کنه. با خوندن این کتاب، می فهمید که چرا «ماشین تحریر عجیب» تونسته این همه جوایز و تحسین منتقدان رو به خودش اختصاص بده. اگه دنبال یه تجربه خواندنی متفاوت و جذاب هستید، حتماً این کتاب رو به لیست خوندنتون اضافه کنید. مطمئن باشید از ملاقات با تام هنکس، نویسنده، پشیمون نمی شید.

شما «ماشین تحریر عجیب» رو خوندید؟ چه نظری درباره اش دارید؟ کدوم داستانش بیشتر از همه به دلتون نشست؟ خوشحال می شیم نظرات و تجربه هاتون رو تو قسمت کامنت ها با ما و بقیه دوستان به اشتراک بذارید!